Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.
Kuzey Kore
Kuzey Kore | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.svg) Kontrol edilen bölge
Hak iddia edilen ancak kontrol edilmeyen bölge (Güney Kore) | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Pyongyang 39°2′K 125°45′D / 39.033°K 125.750°D | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Resmî dil(ler) | Korece (Munhwaŏ) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Resmî yazı sistemi | Chosŏn'gŭl | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Dinler (2020) | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Demonim | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Hükûmet | Totaliter bir aile diktatörlüğü altında üniter tek partili sosyalist cumhuriyet | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Yasama organı | Yüksek Halk Meclisi | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||||||||||||||||||||
• Toplam | 120.538[1][2][3] km2 (98.) | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Su (%) | 0,11 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||||||||||||||||||||
• 2024 tahminî |  26.298.666[4] (54.) | ||||||||||||||||||||||||||||||
• 2008 sayımı | 24.052.231 | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Yoğunluk | 212/km2 (45.) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| GSYİH (SAGP) | 2015 tahminî | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Toplam | $40 milyar[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Kişi başına | $1800[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||
| GSYİH (nominal) | 2019 tahminî | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Toplam | $16 milyar[7] | ||||||||||||||||||||||||||||||
• Kişi başına | $640 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Para birimi | Kore Halk wonu (₩) (KPW) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Zaman dilimi | UTC+9 (Pyongyang Saati[8]) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Tarih formatı | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Trafik akışı | sağ | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Telefon kodu | +850[9] | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ISO 3166 kodu | KP | ||||||||||||||||||||||||||||||
| İnternet alan adı | .kp[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
 |
| Şu madde dizisinin bir parçasıdır: Kuzey Kore devlet yapısı |
Kuzey Kore (Korece: 조선; Choseon veya 북조선; Pukchoseon), resmî adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Korece: 조선민주주의인민공화국; Hança: 朝鮮民主主義人民共和國; Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk), Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nda bir devlet. Yüzölçümü 120.540 km²'dir.
Kuzeyinde Rusya ve Çin, güneyinde Kore Cumhuriyeti, doğusunda Japon Denizi ve batısında Sarı Deniz ile çevrilidir. Başkenti Pyongyang'dır. Kore İşçi Partisi tarafından yönetilen devletin resmi ideolojisi Marksist-Leninist ve Juche temellerine dayalı sosyalizmdir.
Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti adıyla 9 Eylül 1948'de kuruldu. 1910-1945 yılları arasında yaşanan Japon işgalinin (Kore Kurtuluş Günü) ve II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından Kore Yarımadası'nın kuzeyi Sovyetler Birliği'nin güneyi ise Amerika Birleşik Devletleri'nin denetimine girdi ve 38. Kuzey Paralelinde ayrılan iki toprak parçasının birleşmesi konusunda anlaşma sağlanamadı. 1948'de Sovyetlerin denetimindeki bölgede sosyalist bir rejim kuruldu. Ancak bu gelişmeler üzerine ABD'nin Güney Kore'ye çıkarma yapması savaş tehlikesi yarattı. 1950 yılında Kuzey Kore'nin işgaliyle Kore Savaşı başladı. Kuzey Kore Sovyetler Birliği ve Çin'den destek alırken, Güney Kore Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve diğer bazı NATO devletlerinden silah ve para desteği aldı. 1 milyon 300 bin kişinin ölümüne sebep olan savaş 1953 yılında sona erdi. Kore Ateşkes Anlaşması ile ateşkes sağlandı ve askerden arındırılmış bölge (DMZ) oluşturuldu, ancak resmi bir barış anlaşması imzalanmadı.[11][12]
1994 yılında Kuzey Kore'nin ilk lideri olan Kim İl-sung'un ölümünden sonra, ülkeyi oğlu Kim Jong-il yönetmeye başladı. 17 Aralık 2011 tarihinde ülkenin 70 yaşındaki lideri Kim Jong-il de öldüğünde Kore İşçi Partisi halka ölen liderin oğlu ve vârisi Kim Jong-un etrafında toplanma çağrısı yaptı.
Kuzey Kore, Kim Hanedanı etrafında kapsamlı bir kişi kültü bulunan totaliter bir diktatörlüktür. Ülke dünyadaki en kötü insan hakları siciline sahip olarak kabul edilir. Resmi olarak Kuzey Kore, demokratik seçimler düzenleyen "bağımsız sosyalist bir devlettir" ancak bağımsız gözlemciler seçimleri sahte seçimler olarak tanımlar. Kore İşçi Partisi, Kuzey Kore'nin iktidar partisidir ve ülkedeki tek yasal siyasi hareket olan Anavatanın Yeniden Birleşmesi için Demokratik Cephe'ye liderlik etmektedir. Anayasanın 3. maddesine göre Kimilsungizm-Kimjongilizm, Kuzey Kore'nin resmi ideolojisidir. Üretim araçları, devlet tarafından işletilen işletmeler ve kolektifleştirilmişçiftlikler aracılığıyla devlete aittir. Sağlık hizmetleri, eğitim, barınma ve gıda üretimi gibi hizmetlerin çoğu sübvansiyonludur veya devlet tarafından finanse edilmektedir.
Kuzey Kore, devlet işlerinde ve kaynak tahsisinde Kore Halk Ordusuna öncelik veren "önce asker" politikası olan Songun'u uygular. Nükleer silahlara sahip olan ülke ayrıca en fazla askeri ve paramiliter personele de sahiptir. 1,28 milyon askerden oluşan muvazzaf ordusu dünyanın en büyük dördüncü ordusudur.
Kuzey Kore, 1991'den bu yana Birleşmiş Milletler üyesi olmasının yanı sıra Bağlantısızlar Hareketi, G77 ve ASEAN Bölgesel Forumu'nun da üyesidir.
Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ "Korea, North". The World Factbook (İngilizce). Central Intelligence Agency. 6 Aralık 2023. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2023.
- ^ Demographic Yearbook – Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density (PDF). United Nations Statistics Division. 2012. s. 5. 26 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2014.
- ^ "North Korea country profile". BBC News. 17 Ekim 2023. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023.
- ^ "The World Factbook". The World Factbook (2025 bas.). CIA. Erişim tarihi: 12 November 2024.
- ^ "Real GDP (purchasing power parity)". www.cia.gov. CIA World Factbook.
- ^ "GDP (PPP) per capita Field listing". CIA World Factbook. 25 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2014.
- ^ "UNData app". data.un.org. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022.
- ^ "Decree on Redesignating Pyongyang Time". Naenara. 30 Nisan 2018. 5 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
- ^ "Telephone System Field Listing". CIA The World Factbook. 25 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014.
- ^ Hersher, Rebecca (21 Eylül 2016). "North Korea Accidentally Reveals It Only Has 28 Websites". NPR. 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.
- ^ "Armistice Agreement for the Restoration of the South Korean State (1953)". National Archives (İngilizce). 28 Eylül 2021. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ "United Nations Command > History > 1951-1953: Armistice Negotiations". www.unc.mil. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
Previous Page Next Page
