Mohandas Karamçand Gandi | |
---|---|
Doğum | Mohandas Karamçand Gandi 2 Ekim 1869 Porbandar, Britanya Hindistanı |
Ölüm | 30 Ocak 1948 (78 yaşında) Yeni Delhi, Hindistan |
Ölüm sebebi | Suikast |
Defin yeri | Raj Ghat, Delhi (yakıldı) 28°38′29″N 77°14′54″E / 28.6415°K 77.2483°D |
Diğer ad(lar)ı | Mahatma Gandhi, Bapu, Gandhiji |
Etnik köken | Gucerat |
Mezun olduğu okul(lar) | Alfred High School, Rajkot Samaldas College, Bhavnagar UCL |
Tanınma nedeni | Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin lideri Satyagraha felsefesi Ahimsa Şiddet karşıtı Pasifizm |
Boy | 1,64 m (5 ft 5 in) |
Din | Jainizm etkisi ile Hinduizm |
Evlilik | Kasturba Gandi |
Çocuk(lar) | Harilal Gandi Manilal Gandi Ramdas Gandi Devdas Gandi |
Ebeveyn(ler) | Putlibai Gandi (annesi) Karamchand Gandi (babası) |
İmza | |
Mohandas Karamçand Gandi (Guceratça: મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી; 2 Ekim 1869 – 30 Ocak 1948), Hindistan'ın ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri. Görüşleri Gandizm olarak anılır. Kötülüğe karşı aktif ama şiddetsiz direniş ve gerçek ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. Gandi, Hindistan'da ve dünyada, Tagore tarafından verilen ve yüce ruh anlamına gelen Mahatma (Sanskritçe: महात्मा) ve baba anlamına gelen bapu (Guceratça: બાપુ) adlarıyla anılır. Hindistan'da resmî olarak "Ulusun Babası" ilan edilmiştir ve doğum günü olan 2 Ekim Gandhi Jayanti adıyla ulusal tatil olarak kutlanır. 15 Haziran 2007'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddetsizlik Günü" olarak ilan etmiştir.[1][2] Gandi, hakkında en fazla eser yazılan kişiler listesinde 8. sırada yer almıştır.[3]
Gandi ilk olarak Güney Afrika'da Hint topluluğunun vatandaşlık hakları için barışçıl başkaldırı gerçekleştirdi. Afrika'dan Hindistan'a döndükten sonra yoksul çiftçi ve emekçileri baskıcı vergilendirme politikasına ve yaygın ayrımcılığa karşı protesto etmeleri için örgütledi. Hindistan Ulusal Kongresi'nin liderliğini üstlenerek ülke çapında yoksulluğun azaltılması, kadınların serbestisi, farklı din ve etnik gruplar arasında kardeşlik, kast ve dokunulmazlık ayrımcılığına son verilmesi, ülkenin ekonomik yeterliliğine kavuşması ve en önemlisi olan Swaraj, yani Hindistan'ın yabancı hâkimiyetinden kurtulması konularında ülke çapında kampanyalar yürüttü. Gandi, Hindistan'da alınan Britanya tuz vergisine karşı 1930'da yaptığı 400 kilometrelik Tuz Yürüyüşü ile ülkesinin Britanya'ya karşı başkaldırmasına öncülük etti. 1942'de Britanyalı yetkililere açık çağrıda bulunarak Hindistan'ı terk etmelerini istedi. Hem Güney Afrika hem de Hindistan'da birçok kez hapsedildi.
Gandi her durumda pasifizmi ve gerçeği savunarak bu görüşlerini hayata geçirdi. Kendi kendine yeterli olan bir aşram kurarak basit bir hayat yaşadı. Çıkrık ile örülen geleneksel dhoti ve örtü gibi giysilerini kendisi yaptı. Önceleri vejetaryen iken sonraları yalnızca meyve ile beslenmeye başladı. Hem kişisel arınma, hem de protesto amacıyla bazen bir ayı aşan oruçlar tuttu.