Moskova Muharebesi

Moskova Muharebesi
II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi
Cepheye giden Sovyet askerleri.
Tarih 2 Ekim 1941 – 7 Ocak 1942 Bölge Moskova, SSCB Sebep Nazi Almanyası'nın Sovyetler Birliği'nin başkenti olan Moskova'yı almak istemeleri. Sonuç Stratejik Sovyet zaferi Alman harekât ve taktik başarısızlığı Barbarossa Harekâtı'nın başarısızlığı
Taraflar
Sovyetler Birliği	Almanya
Komutanlar ve liderler
Georgiy Jukov Aleksandr Vasilevski	Fedor von Bock Günther von Kluge Heinz Guderian
Güçler
1 Ekim 1941: 1.250.000 asker 990 tank 7.600 top[1][2] ref>[3] Karşı saldırı sırasında: 1.376[4]	1 Ekim 1941: 1.800.000 asker 1.700 tank 14.000 top[1][5] Karşı saldırı sırasında: 599[4]
Kayıplar
650.000 – 1.280.000	Ekim - Kasım: 145.000 Aralık: 103.600 Ocak: 144.900 Şubat: 108.700 Mart: 79.700 Toplam: 581.900.

Moskova Muharebesi veya Moskova Meydan Muharebesi^[6] (Alman ordusunun harekât koduyla: Unternehmen Taifun / Tayfun Harekâtı), II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, 1941 yılında Alman ordularının, bir duraklamanın ardından Moskova yönünde yeniden başlattıkları genel taarruzlarıdır. Moskova Muharebesi bazı tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Sovyet savunması, Hitler'in Barbarossa Operasyonu'nun önemli stratejik hedeflerinden biri olan Moskova'nın ele geçirilmesini engelleyerek savaşın uzamasına ve Barbarossa harekâtının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.

Kod adı Tayfun Harekâtı olan Alman stratejik taarruzu, ikili bir kıskaç manevrası olarak planlandı. Moskova'nın kuzeyinden gelen kıskaç kolu (sol kıskaç), 3. Panzer Grubu^{[dn 1]} ve 4. Panzer Grubu^{[dn 2]} tarafından, Moskova - Leningrad demiryolunu kesecek şekilde Sovyet Kalinin Cephesi'ne karşı, kıskacın güney kolu ise 2. Panzer Ordusu tarafından Sovyet Batı Cephesi'ne karşı Tula'nın güneyinden yapılacaktı. Aynı anda 4. Ordu da batıdan doğruca Moskova üzerine ilerleyecekti. Kod adı Wotan Harekâtı olan ayrık bir operasyon, Alman genel taarruzunun son evresine dahil edildi.

Sovyet planı ise iki evreli bir plandı, önce savunma yapılacak, Alman taarruzu durdurulduktan sonra stratejik ihtiyatlarla, stratejik karşı taarruzlara girişilecekti. İlk olarak Sovyet kuvvetleri üç savunma kuşağı ile Moskova Oblastı'nın stratejik savunmasını düzenledi. Bu savunma kuşaklarında yeni teşkil edilen ihtiyat orduları ile Sibirya ve Uzakdoğu Askeri Bölgesi'nden getirilen birlikler mevzilendirildi. Alman saldırısı durdurulduktan sonra Sovyet stratejik karşı taarruzları ve daha küçük ölçekli taarruz operasyonları başlatıldı. Bu karşı taarruzlarla Alman ordularını gerideki Oryol, Viyazma ve Vitebsk'e çekilmeye zorlamak amaçlanmaktaydı. Bu operasyonlarla neredeyse üç Alman ordusu kuşatıldı.

1. ^ ^{a b} Bergström 2007 Sh: 90
2. ^ Williamson 1983, p.132.
3. ^ Her iki kaynak da Luftwaffe kayıtlarını kullanır. Sources: Prien, J./Stremmer, G./Rodeike, P./ Bock, W. Die Jagdfliegerverbande der Deutschen Luftwaffe 1934 bis 1945, Teil 6/I and II; U.S National Archives, German Orders of Battle, Statistics of Quarter Years.
4. ^ ^{a b} Bergström 2007, Sh: 111
5. ^ Williamson 1983, Sh: 132
6. ^ Rufolf Hofmann - Walter Görlitz (Çev.: Emekli Topçu Kurmay Kıdemli Albay İbrahim Ulus), İkinci Dünya Savaşı'nın Kesin Sonuçlu Muharebelerinden Moskova ve Stalingrad Muharebeleri, Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1995, ISBN 975-409-055-6.

Kaynak hatası: <ref> "dn" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="dn"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)