Siyonizm

Siyonizm (İbranice: צִיּוֹנוּת‎, romanize: Tsiyyonut), tarihî İsrail Toprakları olarak tanımlanan topraklarda^[a] bir Yahudi devletinin asırlar sonra yeniden kurulmasını destekleyen, savunan^[2][3][4] ve Yahudi milliyetçiliğini^{[not 1]} temel alan ideolojik fikir hareketidir.^{[7][8][9][10]} Modern siyonizm, 19. yüzyılın sonlarında Orta ve Doğu Avrupa'da ulusal bir canlanma hareketi olarak hem şiddetlenen antisemitizm dalgalarına tepki olarak hem de "Yahudi Aydınlanması" olarak da bilinen Haskala'ya bir cevap olarak ortaya çıktı.^[11][12][13] Kuruluşundan çok kısa bir süre sonra varlıklı Yahudi soyluların ilgisini çeken hareket, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrol ettiği Filistin'de sürdürülebilir bir Yahudi devletini, 1900 yıl sonra tekrar yaratmayı amaçlıyordu.^[14][15][16]

1948'e kadar siyonizmin öncelikli hedefleri: İsrail topraklarında, Yahudi egemenliğinin yeniden kurulması ve Yahudilerin, diasporada yaşadıkları antisemitik ayrımcılıktan ve zulümden kurtarmaktı. İsrail Devleti'nin 1948'de kurulmasından bu yana siyonizm, öncelikle İsrail adına savunuculuk yapmayı, onun varlığına ve güvenliğine yönelik tehditleri ele almayı ve diasporadaki Yahudileri herhangi bir katliam girişimine korumayı amaçlamış durumdadır.

Dinî siyonizm Yahudilerin, dinsel Yahudiliğe bağlı kalarak Yahudi kimliklerini sürdürmelerini ister, diğer ırklarla asimilasyonuna karşı çıkar ve kendi devletlerinde çoğunluk millet olmalarının bir yolu olarak Yahudilerin, İsrail'e geri dönmesini savunur.^[17] Ahad Ha'am [en] tarafınca kurulan kültürel siyonizm, İsrail'de bir Yahudi "ruhani merkezi" seküler vizyonunu besledi. Politik siyonizmin kurucusu Herzl'in aksine Ahad Ha'am, kurulacak yeni devletin "sadece Yahudilerce yönetilecek bir devlet" olmasını amaçlıyordu, "sadece Yahudi ırkına özel bir devlet" olmasını değil.^[18]

1. ^ "What's the difference between anti-Semitism and anti-Zionism?". BBC. 29 Nisan 2016. 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
2. ^ Bernard Lewis, Semites and Anti-Semites: An Inquiry into Conflict and Prejudice, 24 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. W. W. Norton & Company, 1999 978-0-393-24556-1 p.20
3. ^ Ian S. Lustick, 'Zionist Ideology and Its Discontents: A Research Note,' 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Israel Studies Forum Vol. 19, No. 1 (Fall 2003), pp.98-103, p.98.'Zionism was and is a serious ideology and deserves to be treated as such.'
4. ^ Gadi Taub, 'Zionism,' 11 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Gregory Claeys,Encyclopedia of Modern Political Thought, Sage CQ Press, 2013 978-1-452-23415-1 pp.869-872 p.869.:'Zionism is an ideology that seeks to apply the universal principle of self-determination to the Jewish people.'
5. ^ Medding, P.Y. (1995). Studies in Contemporary Jewry: XI: Values, Interests, and Identity: Jews and Politics in a Changing World. Studies in Contemporary Jewry. OUP USA/Institute of Contemporary Jewry, Hebrew University of Jerusalem. s. 11. ISBN 978-0-19-510331-1. Erişim tarihi: 11 Mart 2019. 
6. ^ Gans, Chaim (1 Temmuz 2008). A Just Zionism: On the Morality of the Jewish State (İngilizce). Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780195340686.001.0001. ISBN 9780199867172. 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2019. 
7. ^ Motyl 2001, ss. 604..
8. ^ Herzl, Theodor (1988) [1896]. "Biography, by Alex Bein". Der Judenstaat [The Jewish state]. republication. Sylvie d'Avigdor tarafından çevrildi. New York: Courier Dover. s. 40. ISBN 978-0-486-25849-2. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010. 
9. ^ "Zionism". Oxford Dictionary. 4 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2016. 
10. ^ "Zionism | nationalistic movement". 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2016. 
11. ^ Ben-Ami Shillony (24 Ocak 2012). Jews & the Japanese: The Successful Outsiders. Tuttle Publishing. s. 88. ISBN 978-1-4629-0396-2. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017. (Zionism) arose in response to and in imitation of the current national movements of Central, Southern, and Eastern Europe. 
12. ^ LeVine, Mark; Mossberg, Mathias (2014). One Land, Two States: Israel and Palestine as Parallel States. University of California Press. s. 211. ISBN 978-0-520-95840-1. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016. The parents of Zionism were not Judaism and tradition, but antiSemitism and nationalism. The ideals of the French Revolution spread slowly across Avrupa, finally reaching the Pale of Settlement in the Russian Empire and helping to set off the Haskalah, or Jewish Enlightenment. This engendered a permanent split in the Jewish world, between those who held to a halachic or religious-centric vision of their identity and those who adopted in part the racial rhetoric of the time and made the Jewish people into a nation. This was helped along by the wave of pogroms in Eastern Europe that set two million Jews to flight; most wound up in America, but some chose Palestine. A driving force behind this was the Hovevei Zion movement, which worked from 1882 to develop a Hebrew identity that was distinct from Judaism as a religion. 
13. ^ Gelvin, James L. (13 Ocak 2014). The Israel-Palestine Conflict: One Hundred Years of War. Cambridge University Press. s. 93. ISBN 978-1-107-47077-4. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016. The fact that Palestinian nationalism developed later than Zionism and indeed in response to it does not in any way diminish the legitimacy of Palestinian nationalism or make it less valid than Zionism. All nationalisms arise in opposition to some "other". Why else would there be the need to specify who you are? And all nationalisms are defined by what they oppose. As we have seen, Zionism itself arose in reaction to anti-Semitic and exclusionary nationalist movements in Europe. It would be perverse to judge Zionism as somehow less valid than European anti-Semitism or those nationalisms. Furthermore, Zionism itself was also defined by its opposition to the indigenous Palestinian inhabitants of the region. Both the "conquest of land" and the "conquest of labor" slogans that became central to the dominant strain of Zionism in the Yishuv originated as a result of the Zionist confrontation with the Palestinian "other". 
14. ^ Cohen, Robin (1995). The Cambridge Survey of World Migration. Cambridge University Press. s. 504. ISBN 9780521444057. Zionism Colonize palestine. 
15. ^ Gelvin, James (2007). The Israel–Palestine Conflict: One Hundred Years of War. 2nd. Cambridge University Press. s. 51. ISBN 978-0521888356. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2016. 
16. ^ Ilan Pappe, The Ethnic Cleansing of Palestine, 2006, p.10-11
17. ^ Motyl 2001, ss. 604.
18. ^ Ahad Ha'am, The Jewish State and Jewish Problem, trans. from the Hebrew by Leon Simon c 1912, Jewish Publication Society of America, Essential Texts of Zionism [1] 19 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <ref> "not" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="not"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)