Telomeraz

Telomeraz telomerleri sentezleyen ve koruyan bir ters transkriptaz enzim.

Yapısında taşıdığı RNA'yı taslak olarak kullanarak her bölünme ile kısalan telomer uçlarının korunmasını sağlayan enzim. Telomerik DNA dizilerini doğrusal kromozomların uçlarına ilave eder.

Her DNA ikileşmesi sonrası kromozom boyu kısalır; çünkü DNA polimeraz ana zincirde 3’ ucunda yeni bir DNA sentezini başlatamaz. Telomeraz, bu uç replikasyon problemini, telomerik tekrar dizilerini kromozomun 3’ ucuna takıp, kromozomun kısalmasını engelleyerek çözer.

Telomeraz enziminin aktivitesi somatik hücrelerinde azdır. Bu yüzden normal bir hücrenin her bölünüşünde, telomer boyu yaklaşık 100 baz çifti kadar kısalır. Telomer kısalması, hücre bölünmesini zamanla durdurur. Bu nedenle günümüzde yapılan moleküler genetik araştırmaların çoğu bu 'telomerlere bağlı hücre yaşlanmasını' yok etme yönündedir. Kanser hücrelerinde ve kök hücrelerde ise telomeraz aktivitesi korunmuştur ve bu yüzden bu hücre tipleri ölümsüzdür ve sürekli bölünebilir.