Amputatsiya

Amputatsiya (lot. amputo – „kesish“) biror tana qismining kesib tashlanishidir. Amputatsiya jarrohlik yoʻli bilan yoki jarohat tufayli boʻlishi mumkin. Jarrohlikda amputatsiya saraton yoki gangrena kabi yiringlovchi va taraqqiy etuvchi kasallikka chalingan muchani tanadan olib tashlab, shu kasallik tananing boshqa qismlariga tarqab ketmasligi uchun qilinadi. Baʼzi mamlakatlarda qoʻl-oyoq amputatsiyasi jinoiy jazo sifatida ishlatiladi. Kichik amputatsiyalar (barmoq kesish kabi) ayrim dinlarda ritual sifatida amalga oshiriladi. Odamning regeneratsiya qobiliyati boʻlmagani uchun kesilgan muchalarni protez bilan almashtirib, yordam qilish mumkin.

Amputatsiya (lotincha: amputatio – kesmoq) – qoʻl-oyoqning periferik qismini yoki biror aʼzoni, mas, sut bezi, toʻgʻri ichak, bachadonni batamom yoki qisman kesib tashlash operatsiyasi, gangrena, ogʻir shikastlanish va boshqa hollarda qoʻllanadi. Qoʻl-oyoq yoki uning bir qismini boʻgʻimdan ajratib olib kesib tashlash ekzartikulyatsiya deb ataladi. Amputatsiya qadimdan maʼlum. Hozirgi zamon tibbiyoti jarohatning yiringlab yalligʻlanishiga yoʻl qoʻymaydigan bir qancha choralarni koʻradi. Amputatsiya keng tarqalgan usuldir. Amputatsiyada qoʻl-oyoqning kesmay qoldirilgan boʻlagi qimirlaydigan 444 va protezlanadigan (yasama qoʻl yoki oyoq qoʻyiladigan) boʻlishi nazarda tutiladi^[1].

AMPUTACIYA(lotincha amputare) – sόzidan kelib chiqqan boʻlib, „kesib tashlayman“ degan maʼnoni bildiradi. Oyoq yoki qoʻlning amputasiyasi, oyoq yoki qoʻlning periferik qismini maʼlum masofada kesib olib tashlashdir. Oyoq yoki qoʻlning distal qismini boʻgʻim sathida olib tashlash esa ekzartiqoʻlyaciya deb ataladi. Ammo „amputaciya“ atamasi ichki aʼzoning periferik qismi eki ular butunlay olib tashlanganda ham qόllaniladi.

1. ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil