Arsenic

Arsenic, 33As
Quang phổ vạch của arsenic
Tính chất chung
Tên, ký hiệu	Arsenic, As
Phiên âm	/ˈɑːrsənɪk/ (AR-sən-ik) Tính từ: /ɑːrˈsɛnɪk/ (ar-SEN-ik)
Hình dạng	Xám (phổ biến nhất), vàng, đen (xem: các dạng thù hình của arsenic)
Arsenic trong bảng tuần hoàn
P ↑ As ↓ Sb Germani ← Arsenic → Seleni
Số nguyên tử (Z)	33
Khối lượng nguyên tử chuẩn (Ar)	74,92160(2)[1]
Phân loại	á kim
Nhóm, phân lớp	15, p
Chu kỳ	Chu kỳ 4
Cấu hình electron	[Ar] 4s2 3d10 4p3
mỗi lớp	2, 8, 18, 5
Tính chất vật lý
Màu sắc	Ánh kim xám
Trạng thái vật chất	Chất rắn
Nhiệt độ thăng hoa	887 K ​(615 °C, ​1137 °F)
Mật độ	5,727 g·cm−3 (ở 0 °C, 101.325 kPa)
Mật độ ở thể lỏng	ở nhiệt độ nóng chảy: 5,22 g·cm−3
Điểm ba	1090 K, ​3628 [2] kPa
Điểm tới hạn	1673 K, ? MPa
Nhiệt lượng nóng chảy	(xám) 24,44 kJ·mol−1
Nhiệt bay hơi	? 34,76 kJ·mol−1
Nhiệt dung	24,64 J·mol−1·K−1
Áp suất hơi P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ở T (K) 553 596 646 706 781 874
Tính chất nguyên tử
Trạng thái oxy hóa	5, 4, 3, 2, 1,[3] 0,[4] -1, -2, −3 ​Acid nhẹ
Độ âm điện	2,18 (Thang Pauling)
Năng lượng ion hóa	Thứ nhất: 947,0 kJ·mol−1 Thứ hai: 1798 kJ·mol−1 Thứ ba: 2735 kJ·mol−1
Bán kính cộng hoá trị	thực nghiệm: 119 pm
Bán kính liên kết cộng hóa trị	119±4 pm
Bán kính van der Waals	185 pm
Thông tin khác
Cấu trúc tinh thể	​ Hệ tinh thể ba nghiêng (a ≠ b ≠ c) và (α ≠ β ≠ γ ≠ 90°)
Độ dẫn nhiệt	50,2 W·m−1·K−1
Điện trở suất	ở 20 °C: 333 n Ω·m
Tính chất từ	Nghịch từ[5]
Độ cảm từ (χmol)	−5,5×10−6 cm3/mol[6]
Mô đun Young	8 GPa
Mô đun khối	22 GPa
Độ cứng theo thang Mohs	3,5
Độ cứng theo thang Brinell	1440 MPa
Số đăng ký CAS	7440-38-2
Lịch sử
Phát hiện	Các nhà giả kim Ả Rập (trước năm 815 sau Công nguyên)
Đồng vị ổn định nhất
Bài chính: Đồng vị của Arsenic
Iso NA Chu kỳ bán rã DM DE (MeV) DP 73As Tổng hợp 80,3 ngày ε - 73Ge γ 0.05D, 0.01D, e - 74As Tổng hợp 17,78 ngày ε - 74Ge β+ 0.941 74Ge γ 0.595, 0.634 - β- 1.35, 0.717 74Se 75As 100% 75As ổn định với 42 neutron

Arsenic (tên cũ: arsen, bắt nguồn từ từ tiếng Pháp arsenic),^[7] còn được viết là a-sen,^[7] arsen, thạch tín là một nguyên tố hóa học có ký hiệu As và số nguyên tử 33. Arsenic lần đầu tiên được Albertus Magnus (Đức) viết về nó vào năm 1250^[8]. Khối lượng nguyên tử của nó bằng 74,92. Arsenic là một á kim gây ngộ độc và có nhiều dạng thù hình: màu vàng (phân tử phi kim) và một vài dạng màu đen và xám (á kim) chỉ là số ít mà người ta có thể nhìn thấy. Ba dạng có tính kim loại của arsenic với cấu trúc tinh thể khác nhau cũng được tìm thấy trong tự nhiên (các khoáng vật arsenic sensu stricto và hiếm hơn là arsenolamprit cùng pararsenolamprit), nhưng nói chung nó hay tồn tại dưới dạng các hợp chất arsenua và arsenat. Vài trăm loại khoáng vật như thế đã được biết tới. Arsenic và các hợp chất của nó được sử dụng như là thuốc trừ dịch hại, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu và trong một loạt các hợp kim.

Trong tiếng Việt, arsenic thường được gọi là thạch tín (chữ Hán: 石信) - vốn là từ chỉ quặng oxide của nó - arsenic trioxide (As₂O₃), cũng là chất độc như arsenic. Nhưng thạch tín là arsenolit, một dạng khác của arsenic và có độc, hình thành thứ cấp như là sản phẩm phong hóa (oxy hóa) của các khoáng vật sulfide chứa arsenic trong các mạch nhiệt dịch.

Trạng thái oxy hóa phổ biến nhất của nó là -3 (arsenide: thông thường trong các hợp chất liên kim loại tương tự như hợp kim), +3 (arsenat (III) hay arsenit và phần lớn các hợp chất arsenic hữu cơ), +5 (arsenat (V): phần lớn các hợp chất vô cơ chứa oxy của arsenic ổn định). Arsenic cũng dễ tự liên kết với chính nó, chẳng hạn tạo thành các cặp As-As trong sulfide đỏ hùng hoàng (α-As₄S₄) và các ion As₄^3- vuông trong khoáng coban arsenide có tên skutterudit. Ở trạng thái oxy hóa +3, tính chất hóa học lập thể của arsenic chịu ảnh hưởng bởi sự có mặt của cặp electron không liên kết.

Cần phân biệt giữa arsenic vô cơ và arsenic hữu cơ, trong khi arsenic vô cơ có độc tính mạnh, arsenic hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên từ sự phân hủy các loài cá, hải sản, không có độc tính và đào thải nhanh chóng khỏi cơ thể con người.^[9]

1. ^ “Trọng lượng nguyên tử tiêu chuẩn: Arsenic”.CIAAW.2013
2. ^ Gokcen, N. A (1989). “The As (arsenic) system”. Bull. Alloy Phase Diagrams. 10: 11–22. doi:10.1007/BF02882166.
3. ^ Ellis, Bobby D.; MacDonald, Charles L. B. (2004). “Stabilized Arsenic(I) Iodide: A Ready Source of Arsenic Iodide Fragments and a Useful Reagent for the Generation of Clusters”. Inorganic Chemistry. 43 (19): 5981–6. doi:10.1021/ic049281s. PMID 15360247.
4. ^ Abraham, Mariham Y.; Wang, Yuzhong; Xie, Yaoming; Wei, Pingrong; Shaefer III, Henry F.; Schleyer, P. von R.; Robinson, Gregory H. (2010). “Carbene Stabilization of Diarsenic: From Hypervalency to Allotropy”. Chemistry: A European Journal. 16 (2): 432–5. doi:10.1002/chem.200902840. PMID 19937872.
5. ^ editor-in-chief, David R. Lide. (2000). “Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds”. Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (ấn bản thứ 81). CRC press. ISBN 0849304814. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2011.Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (liên kết)
6. ^ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. tr. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
7. ^ ^{a b} Đặng Thái Minh, "Dictionnaire vietnamien - français. Les mots vietnamiens d’origine française", Synergies Pays riverains du Mékong, n° spécial, năm 2011. ISSN: 2107-6758. Trang 49.
8. ^ Emsley, John (2001). Nature's Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements. Oxford: Nhà in Đại học Oxford. tr. 43, 513, 529. ISBN 0-19-850341-5.
9. ^ Arsenic hữu cơ và vô cơ khác nhau thế nào?, VnExpress, 19/10/2016