Sharaku

Tōshūsai Sharaku (tiếng Nhật: 東洲斎 写楽; hoạt động từ 1794 đến 1795) là một họa sĩ thiết kế ukiyo-e Nhật Bản, được biết đến qua những bức chân dung diễn viên kịch kabuki. Cả tên thật và ngày sinh của ông hiện đều không rõ. Thời gian Sharaku hoạt động như một nghệ sĩ mộc bản chỉ vỏn vẹn mười tháng; sự nghiệp của ông cũng gặp nhiều trắc trở và cuối cùng kết thúc của nó cũng đột ngột và bí ẩn như lúc bắt đầu. Tuy nhiên các tác phẩm mà ông để lại có thể coi là tượng đài trong thể loại ukiyo-e.

Sharaku là một trong những nghệ sĩ yakusha-e nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng nhất cùng với Kiyonobu; ông hoạt động khoảng một thế kỷ sau Kiyonobu, cả hai đều được coi là những người đi tiên phong, cũng như đạt tới đỉnh cao trong việc thể hiện đề tài kabuki. Chủ đề của Sharaku hầu hết về các bức chân dung yakusha-e của các kịch sĩ. Các tác phẩm được thể hiện táo bạo và tràn đầy năng lượng, với một chủ nghĩa hiện thực khác thường so với những họa sĩ đương thời như Utamaro, tiêu biểu với các tác phẩm về mỹ nữ họa (miêu tả vẻ đẹp ước lệ của người phụ nữ). Trong khi Sharaku không ngần ngại thể hiện những chi tiết tầm thường, những biểu cảm tột cùng, mang tới một làn sóng mới cùng phong cách độc đáo không thể nhầm lẫn. Chỉ với các bản chân dung, Sharaku dễ dàng chiếm vị trí đặc biệt nhất đối với cả dòng nghệ thuật ukiyo-e nói chung.

Tuy nhiên, phong cách này lại không được nhiều nghệ sĩ khác theo đuổi và chỉ có thể nhìn thấy trong chính các tác phẩm do ông tạo ra, vào khoảng thời gian cực kỳ ngắn giữa năm 1794 và 1795. Thêm vào đó, lối thể hiện này không hợp với thị hiếu công chúng lúc đó, điều này khiến ông phải ngừng hoạt động vào đầu năm 1795 trong bí ẩn. Phải mãi đến thế kỷ 19, 20 các tác phẩm của ông mới được đón nhận đúng mực. Tuy không được đào tạo về chuyên môn nhưng sự thông thạo của ông đã thu hút nhiều suy đoán, các nhà nghiên cứu từ lâu đã cố gắng tìm hiểu danh tính thực sự của ông qua hàng tập các tài liệu, một số người cho rằng ông là một nhà thơ ẩn danh, số khác lại cho là nghệ sĩ kịch Noh, hay thậm chí có thể là bậc thầy ukiyo-e Hokusai.