Wikipedia

Wikipedia

Biểu tượng Wikipedia – một quả cầu có chứa các ký tự từ nhiều hệ chữ viết khác nhau.
Ảnh chụp màn hình Ảnh chụp màn hình Cổng thông tin đa ngôn ngữ của Wikipedia
Loại website	Bách khoa toàn thư trực tuyến
Có sẵn bằng	309 ngôn ngữ[1]
Chủ sở hữu	Wikimedia Foundation
Tạo bởi	Jimmy Wales Larry Sanger[2]
Website	www.wikipedia.org
Thương mại	Không
Yêu cầu đăng ký	Tùy chọn[gc 1]
Số người dùng	>315.147 tài khoản hoạt động[note 1] và >85.634.144 tài khoản đã đăng ký 3.906 quản trị viên
Bắt đầu hoạt động	15 tháng 1 năm 2001; 24 năm trước (2001-01-15)
Tình trạng hiện tại	Đang hoạt động
Giấy phép nội dung	CC Attribution / Share-Alike 3.0. Đa số tài liệu được cấp giấy phép kép dựa theo GFDL, giấy phép cho các tập tin phương tiện có thể khác.
Viết bằng	Nền tảng LAMP[3]
Số OCLC	52075003

Wikipedia (/ˌwɪkɪˈpiːdiə/ ^ⓘ WIK-i-PEE-dee-ə hoặc /ˌwɪkiˈpiːdiə/ ^ⓘ WIK-ee-PEE-dee-ə) là một bách khoa toàn thư mở trực tuyến đa ngôn ngữ^[4] được sáng lập và duy trì bởi một cộng đồng biên tập viên tình nguyện và chạy trên nền tảng wiki.

Tính đến tháng 1 năm 2021, theo xếp hạng của Alexa, Wikipedia là một trong 15 trang web phổ biến nhất thế giới^[5] còn tạp chí The Economist xếp Wikipedia là "địa điểm được truy cập nhiều thứ 13 trên web".^[6] Wikipedia không chạy quảng cáo và do tổ chức phi lợi nhuận Wikimedia quản lý, nhận tài trợ chủ yếu thông qua quyên góp.^[7][8][9]

Jimmy Wales và Larry Sanger đưa Wikipedia đi vào hoạt động từ ngày 15 tháng 1 năm 2001. Cái tên "Wikipedia" là do Sanger ghép từ "wiki" và "encyclopedia" (bách khoa toàn thư). Khởi đầu với phiên bản tiếng Anh nhưng nay Wikipedia đã có hơn 300 phiên bản với tổng cộng hơn 55 triệu bài viết,^[10] và thu hút hơn 1,7 tỷ lượt xem mỗi tháng.^[11][12] Trong số đó, Wikipedia tiếng Anh là phiên bản lớn nhất với hơn 6,2 triệu bài viết.

Wikipedia được coi là tài liệu tham khảo viết chung lớn nhất và phổ biến nhất trên Internet.^{[13][14][15][16]} Năm 2016, tạp chí Time từng tuyên bố rằng tính chất mở của Wikipedia đã biến nó trở thành bách khoa toàn thư lớn nhất và tốt nhất thế giới, tương ứng với những gì Wales từng hình dung.^[17] Uy tín của dự án ngày càng tăng lên trong thập niên 2010 nhờ vào những nỗ lực cải thiện chất lượng và độ tin cậy.^[6]

Wikipedia ngày càng trở nên phổ biến^[18] nhưng nó cũng bị chỉ trích về độ chính xác, thiên vị có tính hệ thống, và thiên kiến giới tính do có nhiều thành viên nam; trong các chủ đề gây tranh cãi nó đã bị chính trị thao túng và bị truyền thông sử dụng để tuyên truyền.^[19] Ban quản trị Wikipedia đã tuyên bố rằng đây "không phải là nguồn đáng tin cậy cho các nghiên cứu và bài viết học thuật", và nhấn mạnh rằng "việc viện dẫn Wikipedia trong các nghiên cứu là không thể chấp nhận được"^[20]

1. ^ “List of Wikipedias”. Meta-Wiki. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 2 năm 2006. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008.
2. ^ Jonathan Sidener. “Everyone's Encyclopedia”. San Diego Union Tribune. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 10 năm 2006.
3. ^ Chapman, Roger (ngày 6 tháng 9 năm 2011). “Top 40 Website Programming Languages”. roadchap.com. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2011.
4. ^ Brandom, Russell (ngày 4 tháng 9 năm 2015). “Wikipedia founder defends decision to encrypt the site in China”. The Verge. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 9 năm 2015.
5. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Alexa siteinfo
6. ^ ^{a b} “Anon (2021) Happy Birthday, Wikipedia: Lessons from the success of a different sort of tech titan The Economist (leader ngày 9 tháng 1 năm 2021)”. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2021.
7. ^ “Wikimedia pornography row deepens as Wales cedes rights – BBC News”. BBC (bằng tiếng Anh). ngày 10 tháng 5 năm 2010. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2016.
8. ^ Vogel, Peter S. (ngày 10 tháng 10 năm 2012). “The Mysterious Workings of Wikis: Who Owns What?”. Ecommerce Times. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2016.
9. ^ Mullin, Joe (ngày 10 tháng 1 năm 2014). “Wikimedia Foundation employee ousted over paid editing”. Ars Technica. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2016.
10. ^ “Wikipedia cofounder Jimmy Wales on 60 Minutes”. CBS News (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2015.
11. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên small screen
12. ^ “Wikistats – Statistics For Wikimedia Projects”. stats.wikimedia.org (bằng tiếng Anh). Wikimedia Foundation. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2020.
13. ^ Bill Tancer (ngày 1 tháng 5 năm 2007). “Look Who's Using Wikipedia”. Time. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2007. The sheer volume of content [...] is partly responsible for the site's dominance as an online reference. When compared to the top 3,200 educational reference sites in the US, Wikipedia is No. 1, capturing 24.3% of all visits to the category. Cf. Bill Tancer (Global Manager, Hitwise), "Wikipedia, Search and School Homework" Lưu trữ 2012-03-25 tại Wayback Machine, Hitwise, ngày 1 tháng 3 năm 2007.
14. ^ Alex Woodson (ngày 8 tháng 7 năm 2007). “Wikipedia remains go-to site for online news”. Reuters. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 11 năm 2007. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2007. Online encyclopedia Wikipedia has added about 20 million unique monthly visitors in the past year, making it the top online news and information destination, according to Nielsen//NetRatings.
15. ^ West, Stuart. “Wikipedia's Evolving Impact: slideshow presentation at TED2010” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 9 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 10 năm 2015.
16. ^ “comScore MMX Ranks Top 50 US Web Properties for August 2012”. comScore. ngày 12 tháng 9 năm 2012. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2013.
17. ^ Anderson, Chris (ngày 8 tháng 5 năm 2006). “Jimmy Wales – The 2006 Time 100”. Time. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 11 tháng 11 năm 2017.
18. ^ Xem những sơ đồ tại "Lần được truy nhập Lưu trữ 2006-04-24 tại Wayback Machine", Thống kê Wikipedia, 1 tháng 1 năm 2005.
19. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Petrilli
20. ^ Đức Hoàng (ngày 20 tháng 1 năm 2020). “Chính sách từ Wikipedia”. VNExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 20 tháng 1 năm 2020.

Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “gc”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="gc"/> tương ứng
Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “note”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="note"/> tương ứng