Xenon

Xenon, 54Xe
Quang phổ vạch của xenon
Tính chất chung
Tên, ký hiệu	Xenon, Xe
Phiên âm	/ˈzɛnɒn/ ZEN-on[1] or /ˈziːnɒn/ ZEE-non[2]
Hình dạng	Khí không màu, phát sáng với ánh sáng xanh khi ở thể plasma
Xenon trong bảng tuần hoàn
Kr ↑ Xe ↓ Rn Iod ← Xenon → Caesi
Số nguyên tử (Z)	54
Khối lượng nguyên tử chuẩn (Ar)	131,293(6)
Phân loại	khí hiếm
Nhóm, phân lớp	18, p
Chu kỳ	Chu kỳ 5
Cấu hình electron	[Kr] 5s2 4d10 5p6
mỗi lớp	2, 8, 18, 18, 8
Tính chất vật lý
Màu sắc	Không màu
Trạng thái vật chất	Chất khí
Nhiệt độ nóng chảy	161,4 K ​(-111,7 °C, ​-169,1 °F)
Nhiệt độ sôi	165,03 K ​(-108,12 °C, ​-162,62 °F)
Mật độ	5,894 g/L (ở 0 °C, 101.325 kPa)
Mật độ ở thể lỏng	ở nhiệt độ sôi: 3,057[3] g·cm−3
Điểm ba	161.405 K, ​81.6[4] kPa
Điểm tới hạn	289,77 K, 5,841 MPa
Nhiệt lượng nóng chảy	2,27 kJ·mol−1
Nhiệt bay hơi	12,64 kJ·mol−1
Nhiệt dung	5R/2 = 20,786 J·mol−1·K−1
Áp suất hơi P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ở T (K) 83 92 103 117 137 165
Tính chất nguyên tử
Trạng thái oxy hóa	0, +1, +2, +4, +6, +8 (Hiếm khi lớn hơn 0) ​Acid rất nhẹ
Độ âm điện	2,6 (Thang Pauling)
Năng lượng ion hóa	Thứ nhất: 1170,4 kJ·mol−1 Thứ hai: 2046,4 kJ·mol−1 Thứ ba: 3099,4 kJ·mol−1
Bán kính liên kết cộng hóa trị	140±9 pm
Bán kính van der Waals	216 pm
Thông tin khác
Cấu trúc tinh thể	​Lập phương tâm mặt
Vận tốc âm thanh	(Thể lỏng) 1090 m/s; (Thể khí) 169 m·s−1
Độ dẫn nhiệt	5.65×10-3  W·m−1·K−1
Tính chất từ	Nghịch từ[5]
Số đăng ký CAS	7440-63-3
Đồng vị ổn định nhất
Bài chính: Đồng vị của Xenon
Iso NA Chu kỳ bán rã DM DE (MeV) DP 124Xe 0.095% 1,8×1022 năm[6] εε - 124Te 125Xe Tổng hợp 16,9 giờ ε 1.652 125I 126Xe 0.089% 126Xe ổn định với 72 neutron[7] 127Xe Tổng hợp 36,345 ngày ε 0.662 127I 128Xe 1.91% 128Xe ổn định với 74 neutron[8] 129Xe 26.4% 129Xe ổn định với 75 neutron[8] 130Xe 4.07% 130Xe ổn định với 76 neutron[8] 131Xe 21.2% 131Xe ổn định với 77 neutron[8] 132Xe 26.9% 132Xe ổn định với 78 neutron[8] 133Xe Tổng hợp 5,247 ngày β- 0.427 133Cs 134Xe 10.4% 134Xe ổn định với 80 neutron[9] 135Xe Tổng hợp 9,14 giờ β- 1.16 135Cs 136Xe 8.86% 2,615×1021 năm[10][11] β−β− - 136Ba

Xenon là một nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn có ký hiệu Xe và số nguyên tử bằng 54. Là một khí hiếm không màu, không mùi và rất nặng, xenon có trong khí quyển Trái Đất với một lượng nhỏ dạng dấu vết và là một phần của hợp chất khí hiếm đầu tiên được tổng hợp.

1. ^ J. A. Simpson & E. S. C. Weiner biên tập (1989). “Xenon”. Oxford English Dictionary. 20 (ấn bản thứ 2). Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-861232-X.
2. ^ “Xenon”. Dictionary.com Unabridged. 2010. Truy cập ngày 6 tháng 5 năm 2010.
3. ^ “Krypton”. Gas Encyclopedia. Air Liquide. 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 7 năm 2013. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2011.
4. ^ Lide, David R. (2004). “Section 4, Properties of the Elements and Inorganic Compounds; Melting, boiling, triple, and critical temperatures of the elements”. CRC Handbook of Chemistry and Physics (ấn bản thứ 85). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 0849304857. line feed character trong |chapter= tại ký tự số 72 (trợ giúp)
5. ^ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds Lưu trữ 2014-03-28 tại Wayback Machine, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
6. ^ “Observation of two-neutrino double electron capture in ¹²⁴Xe with XENON1T”. Nature. 568 (7753): 532–535. 2019. doi:10.1038/s41586-019-1124-4.
7. ^ Bị nghi ngờ phân rã β⁺β⁺ thành ¹²⁶Te.
8. ^ ^{a b c d e} Về mặt lý thuyết có khả năng phân hạch tự phát.
9. ^ Bị nghi ngờ ​​phân rã β⁻β⁻ thành ¹³⁴Ba với chu kỳ bán rã hơn 1,1×10¹⁶ năm.
10. ^ Albert, J. B.; Auger, M.; Auty, D. J.; Barbeau, P. S.; Beauchamp, E.; Beck, D.; Belov, V.; Benitez-Medina, C.; Bonatt, J.; Breidenbach, M.; Brunner, T.; Burenkov, A.; Cao, G. F.; Chambers, C.; Chaves, J.; Cleveland, B.; Cook, S.; Craycraft, A.; Daniels, T.; Danilov, M.; Daugherty, S. J.; Davis, C. G.; Davis, J.; Devoe, R.; Delaquis, S.; Dobi, A.; Dolgolenko, A.; Dolinski, M. J.; Dunford, M.; và đồng nghiệp (2014). “Improved measurement of the 2νββ half-life of ¹³⁶Xe with the EXO-200 detector”. Physical Review C. 89. arXiv:1306.6106. Bibcode:2014PhRvC..89a5502A. doi:10.1103/PhysRevC.89.015502.
11. ^ Redshaw, M.; Wingfield, E.; McDaniel, J.; Myers, E. (2007). “Mass and Double-Beta-Decay Q Value of ¹³⁶Xe”. Physical Review Letters. 98 (5): 53003. Bibcode:2007PhRvL..98e3003R. doi:10.1103/PhysRevLett.98.053003.