Altalemannisch

S'Altalemannisch isch d'älteschti Phase vum Alemannische. Si hät ihri Wurzle im elbgermanische Dialäkt vo dä Alamanne. Dä Umbruch, vu wu ab mer d Sproch vu dr Alamanne Altalemannisch nännt, isch d Hochdütsch Luutverschiebig – die het im Wesentliche vum 6. bis ins 8. Johrhundert stattgfunde. S Altalemannisch wird ab 700 guet fassbar, wel ab dert s gleschterlig altalemannisch Urkundematrial iisetzt.

d althochditsche un d altniiderditsche Mundarte

S'Altalemannischi wird meischtens mit dä andri althochdüütschi Dialekt zammegfasst, ä Unterscheidig zwüsche dä verschiidni Mundarte isch abr viilmol passender, wel die Dialäkt klar unterscheidbar gsii sin. S het ke iberregionali ditschi Sproch gä. S meischt Schrifttum isch in sällere Zit uf Latiinisch gsii. Des was uns an altalemannischem Schrifttum us dr Chlöschter iberliiferet isch, isch aber nit exakt diä gsproche Sproch vu dertemol, sondern e Schriftdialäkt, wu sich an alte un veraltete Sprochforme feschtghebt het. Dr wichtigscht altalemannisch Schriibort isch s Chloster Sanggalle gsii – dert isch näbe Latiinisch alliwiil konsequent Alemannisch gschriibe wore. Des Chloschter isch anne 719 vum Alemann Otmar gründet wore. Noch dr Gründig vum Chloster Riichenau 724 isch derte fränkisch gschriibe wore – wäge dr Härkumpft vu dr Schriiber; ab 780 alemannisch un im 9. Johrhundert zum Deil wider oschtfränkisch. Dr dritt wichtig altalemannisch Schriibort isch Murnau im Elsass, dert hän ähnligi Verhältnis gherrscht wie uf dr Reichenau.

Altalemannisch isch ab 1022, wu dr Notker Labeo vu Sanggalle gstorbe isch, bis uf wennig Usnahme nimmi gschriibe wore, aü s Schrifttum in andere althochditsche Dialäkt isch derte fir Johrzehnti versiigt. Des nännt mer in dr hischtorische Forschig «Urkundelucke». Ab 1150, wu langsam wider meh dütsch gschriibe wore isch, setzt mer s Mittelalemannisch a.


Altalemannisch

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne