Hagia Sophia

D Hagia Sophia (altgriech. Ἁγία Σοφία „häiligi Wiishäit“, türkisch Ayasofya) oder Sophiechille isch en ehemooligi byzantinischi Chille, vo 1453 bis 1931 e Moschee gsi und sit 1935 e Museum (Ayasofya Camii Müzesi, „Hagia-Sophia-Moschee-Museum“) isch. Si isch im 6. Joorhundert noch dr Zitwändi as Kuppelbasilika baut worde und isch s letschte groosse Bauwärk vo dr Spootantike. D Hagia Sophia isch d Hauptchille vom Byzantinische Riich gsi und dr religiösi Middelpunkt vo dr Orthodoxii. Hüte isch s e Woorzäiche vo Istanbul und stoht im europäische Teil vo de Stadt.

Sit 641 isch d Hagia Sophia d Chröönigschille vo de byzantinische Kaiser gsi und e Hufe historisch-wichdigi Eräigniss si dört bassiert. Iir Bau und iiri Sümbolchraft häi en usserordentlig hoochi Bedütig für die orthodoxi Christehäit und s Riich gha. Dorum isch si für e Hufe Christe au hüte no e groosses Häiligdum. Wo d Osmane Konstantinopel eroberet häi, häi si alli christlige Insignie, Inneniirichdig, Dekorazioone und Glogge u dr Chille uusegnoo. Si häi us ere d Hauptmoschee vo de Osmane gmacht, und d Sultan vom 16. und 17. Joorhundert häi sich mit bedütende archidektonische Rezepzioone vo dr Hagia Sophia in die byzantinischi Dradizioon gstellt. Die berüemtiste von ene si d Sultan-Ahmed-Moschee, bekannt au as Blaui Moschee (17. Johrhundert), und d Sabancı-Zentralmoschee vo Adana (us em Johr 1998).