Tiberius

Tiberius
Kaiser vom Römische Riich
Ä Büste vom Kaiser Tiberius
Regierigsziit	14–37 noch dr Ziitwändi
Name	Tiberius Claudius Nero (vo dr Geburt bis zum Johr 4 noch dr Ziitwändi) Tiberius Julius Cäsar (vom Johr 4 bis 14) Tiberius Cäsar Augustus (vom Johr 14 bis zu siim Dod)
Uf d Wält cho	16. November 42 vor d Ziitwändi
Geburtsort	Rom
Gstorbe	16. März 37 noch dr Ziitwändi (im Alter vo 77)
Dodesort	Misenum
Vorgänger	Augustus
Nochfolger	Caligula

Dr Tiberius Cäsar Augustus (* 16. November 42 vor d Ziitwändi; † 16. März 37 noch dr Ziitwändi) (odr au Tiberius I.), isch as Tiberius Claudius Nero uf d Wält cho. Er isch dr zweit Kaiser vo Rom gsi, sit em Dod vom Augustus im Johr 14 noch dr Ziitwändi bis zu siim eigene Dod im Johr 37.

Dr Tiberius isch as Claudier uf d Wält cho, dr Sohn vom Tiberius Claudius Nero und dr Livia Drusilla. Si Mueter het sich vo siim Vater gschiide und het sech mit em Octavian Augustus im Johr 39 vor dr Ziitwändi verhürotet. Dr Tiberius het spöter im Augustus si Dochder us erä früehnere Eh, d Julia ghürotet und isch au vom Augustus adoptiert worde, so dass er ä Julier worden isch mit em Name Tiberius Julius Cäsar. D Kaiser noch ihm hai währed vier Johrzähnt alli zu dene vereinte Familie ghört und mä redet vo dr julisch-claudische Dynastii.

Dr Tiberius isch ein vo de grösste Generäl im alte Rom gsi. Mit siine Fäldzüg z Pannonie, Illyricum, Raetia und Germania het er d Basis für die nördligi Gränze vom Römische Riich gleit. So isch er im Johr 19 vor dr Ziitwändi noch siiner Hochziit zur Vipsania Agrippina as Prätor in Norde gschickt worde, für zum d Gränzgebiet zu de Germane z sichere. Si Brueder Drusus het in Gallia Narbonensis und gege d Germane kämpft, währed dr Tiberius d Stämm im Alpegebiet, drunter d Helvetier und Rauriker befriidet het. Im Johr 16 het er d Quelle vo dr Donau entdeckt und isch im Fluss noch abwärts zoge. Drei Johr spöter isch er noch Rom zruggange und isch Konsul worde. Zu dere Ziit isch au si Bueb, dr Julius Cäsar Drusus, uf d Wält cho.

Wil em s dr Augustus befohle het, het dr Tiberius sech im Johr 12 vo dr Vipsania lo scheide und het widerwillig d Julia, im Kaiser si Dochter ghürotet; aber die beide si nie glücklig worde zsämme, und ihr einzigs Chind isch scho as Buschi gstorbe. Noch em Dod vo siine Adoptivsöhn Lucius und Gaius Caesar het dr Augustus en im Johr 4 noch dr Ziitwändi adoptiert und zu siim Erb gmacht. Er het im Tiberius immer me Befuegige ge und im Johr 13 isch er co-princeps gsi, so dass, wo dr Augustus im Johr druf gstorbe isch, es kei Interregnum ge het. Dr Tiberius het aber dr Boschde vom Kaiser gar nit welle und won en dr Senat formell zum princeps gwehlt, het er sech kuum um d Regierigsgschäft kümmeret.

Noch em Dod vo siim Sohn, em Julius Cäsar Drusus, im Johr 23 isch d Herrschaft z Rom meh und meh vo Willkür und Terror kennzeichnet gsi. Im Johr 26 het dr Tiberius Rom verlo und het d Regierig de skrupellose Pretorianer Prefekte Sejanus und Quintus Naevius Sutorius Macro überlo. Noch siim Dod isch si Adoptivsohn, dr Caligula, Kaiser worde.

Mä erinneret sich an dr Tiberius vor allem wäge siim Ruef as zruggzogene, düstere Herrscher, wo gar nit het welle Kaiser wärde; dr Plinius dr Elter het von em as tristissimus hominum, dr druurigst vo de Mensche, gschriibe^[1]

1. ↑ Plinius dr Elter, Naturalis Historia XXVIII.5.23.