Veda

Dr Weeda oder d Weede (Sanskrit, m., वेद, veda „Wüsse“, „häiligi Leer“) isch e Sammlig vo religiööse Text im Hinduismus, wo ursprünglig mündlig überliiferet worde isch, spööter denn ufgschriibe worde isch. E Hufe hinduistischi Ströömige überliifere e grundleegendi Autoridäät vom Weeda. Dr Kärn vom Weeda bildet die mündligi Dradizioon vo de Schruti, das si Gsäng, wo de Rischi (müstischi wiisi Manne) offebaart worde si.

Wil es sich um e Dradizioon vo weedische Gsäng handlet, wo s wichdig isch ass mä sä genau rezitiert, si si ganz genau mündlig überliiferet worde. S Wüsse jet mä ursprünglig nume noch eme Iniziazionsritus an „Zwäimolgeboorene“ (dvija) döfe witergee. Vo öbben em 5. Joorhundert noch dr Zitewändi si äinzelni Värs vermuetlig au ufgschriibe worde, aber mä het si immer no as braamanischs Ghäimwüsse aagluegt. No bis in d Modärne häi d Bramaane dr Buechdruck vo weedische Überliiferige skeptisch aagluegt.^[1] Au hüte git s immer no Bramaane, wo d Weede uswändig chönne.

Es git vier Weede: Rigveda, Samaveda, dr wiss und dt schwarz Yajurveda und dr Atharvaveda. Mänggisch säit mä de Agamas, wo sich d Tantra-Leer us ene entwigglet het dr fümft Weeda.^[2]

D Begriff „Weeda“ und „weedisch“ wärde z Indie au im witere Sinn mit dr Bedütig „Wüsse“ brucht und bezien sich nit nume uf d Dradizioon vo de weedische Gsäng, sondern uf alles religiööse und wältlige Wüsse überhaupt.

D Dradizioon vo de weedische Gsäng het 2003 d UNESCO in d Sammlig vo de Mäisterwärk vom mündlige und immaterielle Erb vo dr Menschhäit ufgnoo und 2008 in die repräsentatiivi Liste vom immaterielle Kulturerb vo dr Menschhäit.^[3]

1. ↑ Axel Michaels: Der Hinduismus. Geschichte und Gegenwart. 2. Uflaag vo dr Sonderusgoob. C. H. Beck, Münche 2012, ISBN 978-3-406-54974-8.
2. ↑ Indolooge wie dr Georg Feuerstein dänke d Ursprüng sige seer vil elter, Georg Feuerstein: Die Yoga Tradition. Geschichte, Literatur, Philosophie & Praxis. Yoga Verlag, Wiggensbach 2009, ISBN 978-3-935001-06-9, S. 125–135; 186.
3. ↑ Offizielle Homepage der UNESCO: Tradition of Vedic chanting