Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Un camatrillo (d'o latín <TRIBULU + influencia d'a voz «camal»[1]) ye un trallo de fusta que se coloca horizontal y a cualque altaria sobre o suelo y s'emplega ta pinchar cualques alimentos, especialment derivaus d'a carne, ta que s'ixequen y s'oreyen.
Os camatrillos s'emplegan en a elaboración d'embutius, como os arbiellos, mondongos y atros derivaus d'a matacía, como os pernils. Os embutius se pinchan en os camatrillos cuan son frescos, plegaus d'apretar, pus a carne capolada ye fresca anque se l'haiga aplicau a sal y atros medios de conservación y cal que se seque y que s'oreye ta que no se calamone. Os pernils, en cambeo, primer se salan en a saladera durante dias y dimpués, cuan a sal les ha calau adintro bien, se pinchan d'os camatrillos u con ganchos.
Os camatrillos mas finez se feban marchar ta pinchar-ie os embutius y soleban parar-se en o teito en as cocinas tradicionals, ta que a calor d'o fuego y a sequera d'o fumo contribuise a ixecar-los y a afumar-los en os primers dias dimpués d'elaboraus. Camatrillos mas granizos caleban ta pinchar os pernils, y os uns y os atros completaban a maduración (oreyo) en a bodega d'as casas tradicionals, u directament en o reposte si a temperatura y humedat d'ixa cambra yera favorable.