Grupo 11 d'a tabla periodica

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O grupo 11 d'a tabla periodica lo forman os siguients elementos:

• Arambre (Cu)
• Archent (Ag)
• Oro (Au)

O element roentguenio (Rg), por estar un elemento sintetico, y en no trobar-se de forma natural, no se gosan contar en parlar d'os elementos d'o grupo 11, encara que estrictament en fa parti.

Istos tres metals son ditos "metals d'acunyar", encara que no ye un nombre recomendato por a IUPAC. Son relativament inertes y dificils de robinar. S'han emplegato amplament en l'acunyación de monedas, y d'ista aplicación proviene o nombre de metals d'acunyar. L'arambre y l'oro son d'os pocos metals que presentan coloración.

Amás d'as suyas aplicacions monetarias y decorativas, tienen muitas atras aplicacions industrials debito a belunas d'as suyas sobrebuenas propiedaz. Son muit buenos conductors d'a electricidat (os mas conductors de toz os metals son l'archent, l'arambre y l'oro, en iste orden). L'archent tamién ye o elemento que presenta una mayor conductividat termica y mayor reflectancia d'a luz. Amás, l'archent tien a poco común propiedat de que a capa que se forma cuan s'oxida contina estando conductora d'a electricidat.

L'arambre tamién s'emplega amplament en cordons electricos y en electronica. A vegadas se fan servir contactos d'oro en equipos de precisión. A vegadas tamién s'emplega l'archent en istas aplicacions, y tamién en fotografía, agricultura, medicina, equipos de sonito y aplicacions cientificas.

Istos metals son muit blandos y no soportan bien l'uso diario d'as monedas, desgastando-se con o tiempo. Por ixo han d'estar aliaus con atros metals ta conseguir monedas mas duraderas, mas duras y mas resistents a o desgaste.