Isabel I d'Anglaterra

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Iste articlo ye sobre a reina Isabel I d'Anglaterra; ta atros usos, se veiga Isabel I.

Isabel I d'Anglaterra
Reina d'Anglaterra y Irlanda
Reina d'Anglaterra y Irlanda
17 de noviembre de 1558 - 24 de marzo de 1603
Predecesor	María I
Succesor	Chaime I
Naixencia	7 de setiembre de 1533 Greenwich
Muerte	24 de marzo de 1603 Richmond
Enterreco	Abadía de Westminster
Dinastía	Casa Tudor
Pai	Henrique VIII
Mai	Ana Bolena
Sinyal

Isabel I naixida de Greenwich lo 7 de setiembre de 1533 y muerta en Richmond lo 24 de marzo de 1603) estió reina d'Anglaterra y d'Irlanda dende o 17 de noviembre de 1558 dica a suya muerte. A vegadas dita A Reina Virchen, Gloriana u A Buena Reina Bess, Isabel estió a cinquena y zaguera monarca d'a dinastía Tudor. Filla d'o rei Henrique VIII, naixió princesa pero, a suya mai, Ana Bolena, fue executata tres anyos dimpués d'o suyo naiximiento y Isabel fue declarada ilechitima. Estió a muerte de su chirmana María sin de succesión lo que la convirtió en unica heredera d'o Reino d'o suyo pai, encara que baixo o reinau de su chirmana María (que yera catolica) heba estato engarcholata acusata de favoirexer a o Protestantismo. Isabel gobernó d'una manera mas moderata que o suyo pai y su chirmana,^[1] y miró de fer-lo guiata por o buen consello.^[2] Una d'as suyas mazadas yera "Video et taceo" ("Miro, y callo").^[3]

Isabel inició o suyo reinau contando con uns consellers de cualidat, depenendo en gran mesura d'una colla d'asesors confianza dirichitos por William Cecil, primer barón de Burghley. Una d'as suyas primeras mesuras como reina d'Anglaterra estió de refirmar o establimiento d'una ilesia protestant d'Anglaterra, d'a cual se convertió en a Gubernant Suprema. Ista normativa relichiosa isabelina continó vichent mientres o suyo reinau y dimpués estió l'inicio de l'actual Ilesia d'Anglaterra. S'asperaba que Isabel se casaría, pero a tamas de cuantas peticions de matrimonio que tenió, mai no lo fació, y as razons d'a suya negativa han estato prou debatitas por os historiadors. A mesura que se feba viella, Isabel se facó famosa por a suya virchinidat, iniciando-se asinas un culto arredol d'a suya persona, que se fa platero en os suyos retratos y en a literatura anglesa d'ixas envueltas.

1. ↑ Starkey, David. "Elizabeth: Woman, Monarch, Mission." Elizabeth: The Exhibition at the National Maritime Museum. Susan Doran (ed.). Londres: Chatto and Windus, 2003, p. 5. ISBN 0-7011-7476-5
2. ↑ "I mean to direct all my actions by good advice and counsel." (Me refiero a dirichir totas as mías accions por un buenn asesoramiento y consello.") Primer descurso d'Isabel como reina, Hatfield House, 20 de noviembre de 1558. Loades, David. Elizabeth I: The Golden Reign of Gloriana. Londres: The National Archives, 2003, p. 35. ISBN 1-903365-43-0.
3. ↑ Neale, J.E. Queen Elizabeth I: A Biography. Londres: Jonathan Cape (1934; reimpresión en 1954), p. 386. OCLC 220518.