Reino d'Anglaterra

Reino d'Anglaterra Kingdom of England
← ← ← ← ← ← ← ← ← 927 — 1707 →
Lema nacional: Dieu et mon droit
Reino d'Anglaterra.
Capital	Winchester (886-1045) Londres (1045-1707)
Atros idiomas	anglés, norrén antigo, galés, cornuallés, cumbrico, anglo-normando, francés, latín medieval
Relichión	Catolica (dica o sieglo XVI) Ilesia d'Anglaterra, Puritanismo
Gubierno	Monarquía
Rei d'Anglaterra  • 886-899  • 1066-1087  • 1189-1199  • 1399-1413  • 1461-1483  • 1509-1647  • 1558-1603  • 1702-1707	Alfredo lo Gran Guillén I d'Anglaterra Ricardo I d'Anglaterra Henrique IV d'Anglaterra Eduardo IV d'Anglaterra Henrique VIII d'Anglaterra Isabel I d'Anglaterra Ana de Gran Bretanya
• Establimiento d'o Reino de Gran Bretanya
Chentilicio	Anglés/a[1]
Moneda	Libra esterlina

O Reino d'Anglaterra (en anglés Kingdom of England, en latín Regnum Anglorum, estió un estau sobirano en forma de monarquía existent en as islas britanicas, mas que mas en a isla de Gran Bretanya, cuan s'adhibioron por conquiesta os reinos en que yera dividida l'Anglaterra anglo-saxona (927) dica que l'1 de mayo de 1707 s'escaició la Union Act y lo reino d'Anglaterra se fusionó con lo reino d'Escocia, con qui compartiba la fegura d'o rei en una unión personal, ta formar o Reino de Gran Bretanya.

O 12 de chulio de 927 cualques reis anglo-saxons churoron leyaltad a Athelstan, rei de Wessex, unificando-se asinas la mayor parte de l'actual Anglaterra baixo lo dominio d'un solo rei.^[2] En 1016 o reino d'Anglaterra s'encorporó en o clamau Imperio d'a mar d'o Norte de Canuto II de Dinamarca lo Gran, de feito una unión personal d'os reinos de Dinamarca, Noruega y Anglaterra. En 1066, con a conquiesta normanda d'Anglaterra, transfirioron la capital d'o reino de Winchester a Westminster, convertindo-se asinas a ciudat de Londres en o principal centro de comercio d'o país.^[3]

La historia d'o reino dende 1066 con a conquiesta normanda gosa destinguir de forma convencional periodos que reciben o suyo nombre d'as succesivas dinastías que rechioron o país: Casa de Normandía (Anglaterra normanda, 1066-1154), Casa de Plantagenet (Periodo Plantagenet, 1154-1485), Casa de Tudor (Periodo Tudor, 1485-1603) y Casa d'Estuardo (Epoca estuardiana, 1603-1707). Tanimientres, toz os monarcas angleses dende 1066 son y s'en reclaman descendients d'os monarcas normandos; d'atra man, la distinción entre normandos y Plantagenet ye nomás que convencional, en estar nomás que os reis d'orichen normando s'identifican mas con o reino anglés y con os suyos subditos angleses en defecto d'os suyos subditos franceses; la Casa de Lancaster y la Casa de York son nomás que dos brancas segundarias d'os Plantagenet; la dinastía Tudor afirma estar descendient d'Eduardo III d'Anglaterra a traviés de John Beaufort y Chacobo I d'Anglaterra y con él toda la casa d'Estuardo dicen estar descendients d'Henrique VII d'Anglaterra a traviés de Margaret Tudor.

Dimpués d'a conquista normanda d'Anglaterra, los reis normandos preboron d'enamplar os suyos dominios, en dos direccions, enta rechions que arredolaban as suyas posesions. enta lo resto d'as islas britanicas (Irlanda, Galas y Escocia) y entra territorios en o reino de Francia enamplando territoiros dende o ducau de Normandía, d'a on yeran orichinarios os normandos. Isto se convertió en una constant en a Historia d'o reino mientres todas las suyas dinastías, un expansionismo agresivo respective d'os suyos vecins por parte d'uns monarcas que cada vegada mas s'auto-identificaban como angleses. Asinas, dende lo sieglo XIII los reis normandos facioron de contino expedions enta l'amanada isla d'Irlanda y o rei Eduardo I d'Anglaterra remató en 1284 la conquiesta de Galas. Tanimientres, Eduardo I no aconsiguió so que un exito prou limitau en as suyas conquiestas en Irlanda y, encara que ocupó lo reino d'Escocia, os suyos abances rematoron con la redota de su fillo, Eduardo II, por parte d'as tropas escocesas. Eduardo III d'Anglaterra convirtió a lo suyo reino en una d'as prencipals potencias militars d'Europa y mientres o suyo reinau bi habió abances destacaus en temas de lechislación y de dreitos, conformando-se los fundamentos d'o Parlamento d'Anglaterra. Dende 1340 los reis d'Anglaterra reivindicoron estar tamién reis de Francia, escomenzando asinas a Guerra d'os Cient Anyos, que remató con a perduga total de toz os territorios a lo sud d'a canal d'a Manga, a excepción d'a ciudat de Calais. Con a Guerra d'as Dos Rosas, una guerra civil que esclató en 1455, lo reino d'Anglaterra perdió definitivament as suyas opcions d'expansión enta lo continent.

En rematar a guerra d'as Dos Rosas, la dinastía Tudor, mientres o clamau Renaiximiento anglés enampló lo poder d'a monarquía anglesa dillá de l'Anglaterra clasica, en aconseguir no nomás la unidat total d'os territorios d'o reino so que también rematando en 1542 la conquiesta d'o Prencipau de Galas. Os Tudor tamién aconsiguioron la total sumisión d'a isla d'Irlanda, en formndo-ie un reino nuevo deseparau d'o reino d'Anglaterra pero en unión personal con iste (lo reino d'Irlanda), situación que tenió continidat mientres varios sieglos. Henrique VIII establió la Reforma anglicana en crebar os vinclos con a Ilesia Catolica en rechazar ista lo suyo esvurcio con Catarina d'Aragón, reina consort; tanimientres, respective d'os aspectos mas doctrinals, l'anglicanismo y la Ilesia anglicana no se desembolicoron formalment so que dica lo reinau de su fillo Eduardo VI. Encara que lo reino tornó en o Catolicismo mientres o breu reinau d'a filla d'Eduardo, María I d'Anglaterra (1553-1558), su chirmanastra Isabel I restablió lo Protestantismo en o reino en os termins fixaus por l'Alcuerdo relichioso isabelín, establindo tamién os fundamentos de l'Imperio Britanico en estar la primera monarca anglesa en reclamar territorios dillá de l'Oceano Atlantico, fuera d'Europa. Respective d'o Reino d'Escocia, que mugaba a lo sud con o reino d'Anglaterra, Henrique tenió una politica muito mas agresiva que su filla Isabel, qui yera muit intresada en o desembolique en Escocia d'a suya propia reforma relichiosa protestant y que a mas yera conscient que en morir ella qui la succedería sería lo titular d'o reino d'Escocia.

Con o reinau de Chacobo VI d'Escocia (como Chacobo I d'Anglaterra) la dinastía d'Estuardo gubernó lo reino d'Anglaterra (ya con Irlanda y Galas plenament incorporaus) en una unión personal con o reino d'Escocia, rematando asinas la unificación politica d'as islas britanicas. Tanimientres, os Estuardo tenioron problemas de tipo relichioso (éls yeran catolicos) y tot ixo provocó la clamada Guerra Civil Anglesa y l'execución d'o rei Carlos I d'Anglaterra lo 30 de chinero de 1649. Encara que en 1660 Anglaterra tornó a estar una monarquía formal, s'heba produciu un cambeo muit important porque dende alavez s'establió lo principio fundamental en o reino de que lo rei no podeba gubernar en contra d'o Parlamento. Iste principio s'establió formalment y yera una d'as consecuencias churidicas y politicas d'a Revolución Gloriosa de 1688. Dende alavez, o reino d'Anglaterra y los suyos succesors (o Reino de Gran Bretanya, lo Reino Uniu de Gran Bretanya y Irlanda y lo Reino Uniu de Gran Bretanya y Irlanda d'o Norte) han funcionau de contino como una monarquía constitucional.

Dende l'1 de mayo de 1707, seguntes os termins de l'Acta de Unión (Union Act), desparixe legalment o reino d'Anglaterra, en unir-se como una unidad politica con o reino d'Escocia ta formar o reino de Gran Bretanya.

1. ↑ (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
2. ↑ (en) Frank Stenton: Anglo-Saxon England (2001, 3^era ed.), Oxford University Press. p. 340. ISBN 9780192801395.
3. ↑ (en) Christopher Brooke y Keir, Gillian: The Shaping of a City: 800-1216, Londres, 1975, University of California Press. ISBN 9780520026865.