Bohemia

Bohemia
bandera de Bohemia
Alministración
Tipu d'entidá	rexón histórica
Capital	Praga
Nome llocal	Čechy (cs) Böhmen (de)
Xeografía
Coordenaes	49°50′N 14°20′E / 49.83°N 14.33°E / 49.83; 14.33
Superficie	52065 km²
Puntu más altu	Sněžka (es)
Demografía

Bohemia^[1][2] (en checu y eslovacu: Čechy; alemán: Böhmen; polacu: Czechy) ye una de les trés rexones históriques qu'integren la República Checa, la mayor y más occidental d'elles. Bohemia tien 52 768 km² de superficie y una población de 6,8 millones d'habitantes, y la so capital ye Praga. El nome de Bohemia úsase tamién pa facer referencia a un área xeográfica más estensa, que correspuende coles Tierres de la Corona de Bohemia, gobernaes polos reis de Bohemia, y qu'incluyíen les actuales Moravia y Silesia checa^[3], anantes nomadas.

Bohemia foi, nel sieglu IX, un ducáu del imperiu de la Gran Moravia. Dempués, foi un principáu independiente, un reinu del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu y, nel sieglu XIX, incorporose como parte del Imperiu austriacu^[4]. Tres de la Primer Guerra Mundial, col establecimientu d'un estáu checoslovacu independiente, tol territoriu históricu de Bohemia incorporose al naciente estáu, Checoslovaquia, pesie a les protestes de los habitantes de llingua alemana, que defendíen que les fasteres bohemies con mayoría de población d'esa fala debíen incluyise na Austria Alemana. Ente 1938 y 1945 eses zones foron anexionaes pola Alemaña nazi col nome de Sudetenland^[5].

El restu del territoriu checoslovacu non incorporáu al Reich convirtióse na Segunda República Checoslovaca y foi ocupáu, tomando'l nome de Protectoráu de Bohemia y Moravia, hasta'l final de la Segunda Guerra Mundial, cuando Bohemia volvió a formar parte de la restaurada Checoslovaquia. En 1969 les tierres cheques, Bohemia incluyida, obtuvieron l'autonomía dientro del estáu, col nome de República Socialista Checa. Esi nome camudose pol de República Checa en 1990, trés años anantes de la so constitución nún estáu soberanu, en 1993, dientro del procesu de disolución de Checoslovaquia^[5].

Hasta 1948 Bohemia insertábase alministrativamente en Checoslovaquia como una de les sos "tierres" (země)^[6]. De magar, les reformes alministratives socesives (1960 y 2000) sustituyeron estes rexones históriques con capacidá d'autogobiernu por un sistema de rexones (kraje) que nun siguen les llendes de los territorios históricos, which do not follow the borders of the historical Czech lands (or the regions from the 1960 and 2000 reforms).^[6] Sicasí, esos territorios son mencionaos nel preámbulu de la Constitución de la República Checa: "Nosotros, ciudadanos de la República Checa en Bohemia, Moravia y Silesia..."^[7].

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: bohemiu, -a, -o
2. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: checu
3. ↑ The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05
4. ↑ Jiří Pehe: Co vlastně slavíme 28. října? Archiváu 12 payares 2017 en Wayback Machine
5. ↑ ^{5,0 5,1} «Bohemia, entrada na Enciclopedia Británica online.». Consultáu'l 28 d'avientu de 2023.
6. ↑ ^{6,0 6,1} Petr Jeřábek: Krajské uspořádání? Vadí i po čtrnácti letech Archiváu 27 setiembre 2016 en Wayback Machine, Deník.cz, 2 January 2014, compare maps and texts Archiváu 27 xineru 2018 en Wayback Machine
7. ↑ Ústava České republiky Archiváu 26 xineru 2018 en Wayback Machine, 1/1993 Sb. (Constitution of the Czech Republic)