Back Cagliari AF Cáller AN كالياري Arabic كاليارى ARZ Cagliari AVK Kalyari AZ کالیاری AZB Cagliari BAN Кальяры BE Кальяры BE-X-OLD
 Cagliari | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Italia | ||||
| Rexón |  Cerdeña | ||||
| Ciudá metropolitana | Ciudá metropolitana de Cagliari | ||||
| Tipu d'entidá | comuña d'Italia | ||||
Alcalde de Cagliari (es)  | Paolo Truzzu | ||||
| Nome oficial | Cagliari (it) | ||||
| Nome llocal | Castéddu (sc) | ||||
| Nomatu | Città del sole (it) | ||||
| Códigu postal |
09121–09131 y 09134 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 39°13′N 9°07′E / 39.22°N 9.12°E | ||||
  Cagliari Cagliari (Italia) _-_2016.svg) | |||||
| Superficie | 86.05 km² | ||||
| Altitú | 4 m | ||||
| Llenda con |
Capoterra (es) , Elmas (es) , Quartu Sant'Elena (es) , Quartucciu (es) , Sestu (es) , Assemini (es) , Monserrato (es) y Selargius (es)
| ||||
| Demografía | |||||
| Población | 148 117 hab. (1r xineru 2023) | ||||
| Porcentaxe | ? % de Ciudá metropolitana de Cagliari | ||||
| Densidá | 1721,29 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Prefixu telefónicu |
070 | ||||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | Pisa, Padua, Buenos Aires y Kaliningráu | ||||
| comune.cagliari.it | |||||
 | |||||
Cagliari[1] (en sardu, Casteddu) ye una ciudá y conceyu italianu y capital de la rexón de Cerdeña, ciudá más poblada de la islla y capital de la Ciudá metropolitana de Cagliari.
El nome sardu de Cagliari, Casteddu, lliteralmente significa "castiellu". La ciudá tien aproximao 150.000 habitantes, ente que la so área metropolitana (incluyendo Elmas, Assemini, Capoterra, Selargius, Sestu, Monserrato, Quartucciu, Quartu Sant'Elena y otros 8 conceyos) tien más de 450.000 habitantes.
Antigua ciudá con una llarga historia, Cagliari vio'l pasu poles sos cais de delles civilizaciones. En virtú de los edificios de la ciudá moderna hai una estratificación continua de los asentamientos humanos per cerca de 5.000 años, dende'l Neolíticu hasta los nuesos díes. Hai delles Domus de Janas, bien estropiaes pol pasu del tiempu, una gran necrópolis de la dómina de Cartago, un anfiteatru de la dómina romana, una basílica bizantina, dos torres del tiempu de la República de Pisa, y un sistema robezu de fortificaciones de los tiempos nos que la ciudá yera'l centru del Imperiu Español de los Habsburgu n'agües mediterránees. Los sos recursos naturales fueron siempres el so puertu protexíu, el visu d'una llomba fortificada, Monti Castru, el modernu barriu de "Casteddu de Los sos", les llagunes de sal, y del interior de la islla, el trigu del Campidano y les mines del Iglesiente.
Foi la capital del Reinu de Cerdeña (que se convirtió en 1861 nel Reinu d'Italia) dende 1324 hasta 1848, cuando foi sustituyida pela ciudá de Turín. Güei Cagliari ye'l centru cultural, educativu, políticu y artísticu de la islla, conocíu pola so diversu arquiteutura art nouveau y dellos monumentos, y tamién ye'l centru económicu ya industrial de Cerdeña, yá que tien unu de los puertos más importantes del mar Mediterraneu, un aeropuertu internacional y un ingresu per cápita comparable a les ciudaes del norte d'Italia como Milán o Turín.
La ciudá ye tamién la sede de la Universidá de Cagliari,[2] fundada en 1607 y de la Primada Archidiócesis de Cerdeña[3] dende'l V dC.
- ↑ Ramón d'Andrés (2021). Diccionariu de consultes llingüístiques del asturianu (n'asturianu). Uviéu: Ediciones Trabe.
- ↑ http://www.unica.it/
- ↑ http://www.chiesadicagliari.it/