Idioma acadiu

Acadiu 'lišānum akkadītum'
Faláu en	Imperiu acadiu: d'antiguo falada en Akkad (centru de Mesopotamia)
Rexón	sur y Centru de Mesopotamia
Falantes	llingua muerta
Familia	Afroasiáticu (AA)   AA septentrional     semíticu       Semíticu oriental         Acadiu
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2	akk
ISO 639-3	akk
Estensión del acadiu

L'acadiu (lišānum akkadītum, 𒀝𒂵𒌈 ak.kADû) ye una llingua semítica anguaño estinguida, falada na antigua Mesopotamia principalmente por asirios y babilonios mientres el II mileniu e.C. Nel so tiempu apuerta a llingua franca de tola rexón.^[1] Escríbese usando un sistema d'escritura cuneiforme deriváu del sumeriu. El nome deriva de la ciudá d'Acad. El babiloniu y el asiriu son formes tardíes d'acadiu emplegaes nos reinos de Babilonia y Asiria, respeutivamente.

L'acadiu llega a Mesopotamia dende'l norte colos pueblos semíticos. Los primeros nomes propios acadios recoyíos en testos sumerios remontar al 2800 e.C. , lo qu'indica que, siquier nesa dómina, xente de fala acadia instalárase en Mesopotamia. Les primeres tablillas escrites dafechu n'acadiu usando'l sistema cuneiforme daten de 2400 e.C. pero nun hai un usu importante del acadiu na escritura antes del 2300 e.C. Ye entós, al formase'l Imperiu acadiu con Sargón I,^[2] que crez la importancia de la llingua y el so usu en documentos escritos hasta llegar a convertise na llingua dominante en Mesopotamia per espaciu de 1000 años. Con esto'l acadiu apostra l'usu del sumeriu a testos llegales o relixosos.

Los faraones exipcios y los reis hitites usaron l'acadiu pa comunicase ente sigo. Los funcionarios d'Exiptu escribíen nesti idioma nes sos rellaciones coles sos vasallos en Siria y la mayoría de les cartes topaes en el-Amarna tán escrites n'acadiu.^[3]

1. ↑ Akkadian language - Britannica Online Encyclopedia
2. ↑ Margueron, Jean-Claude (2002). «L'imperiu de Agadé», Los mesopotámicos. Fuenlabrada: Cátedra. ISBN 84-376-1477-5.
3. ↑ Moren, William R: "The Amarna Letters", Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1992, p. iv, ISBN 0-8018-4251-4