Idioma jakasio

Jakasio o Khakas Хакас тілі / Khakas tîlî
Faláu en	Rusia
Rexón	Jakasia
Falantes	65.000 (aprox.)
Familia	Túrquico  Llingües siberianes túrquiques   Jakasio
Estatus oficial
Oficial en	Jakasia (Rusia)
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	kjh
ISO 639-2	{{{iso2}}}
ISO 639-3
Estensión del jakasio o khakas

L'idioma jakasio o khakas (en jakasio: Хакас тілі Khakas tîlî) ye una llingua túrquica falada por los jakasios que viven principalmente nel sur de la república siberiana de Jakasia, Rusia, n'Asia. La población de jakasios ye de 78.500 persones, de los cualos cerca de 60.000 falen esti llinguaxe, y la mayoría son billingües col rusu. El so códigu ISO 639-3 ye kjh.^[1][2]

A mediaos del sieglu XIX dellos llingüistes fineses y rusos empezaron a documentar el jakasio. En 1924 desenvolvióse una forma lliteraria usando l'alfabetu cirílicu. Ente 1929 y 1939 usóse l'alfabetu llatín, pero darréu volvióse al cirílicu.^[3]

Tradicionalmente, el jakasio estremóse en dellos dialeutos: sagay, kacha, koybal, beltir y kyzyl. La llingua lliteraria, que se desenvolvió tres la Revolución Rusa, basar nos dialeutos centrales, sagay y kacha. El beltir foi casi totalmente asimiláu pol sagay y el koybal pol kacha.^[4]

1. ↑ Castrén, M. A. (1857). Versuch einer koibalischen und karagassischen Sprachlehre nebst Wörterverzeichnissen aus dean tatarischen mundarten des minussinschen Kreises.
2. ↑ Radloff, W. (1893-1911). Versuch eines Wörterbuches der Türk-Dialecte I-IV. St. Petersburg.
3. ↑ http://www.omniglot.com/writing/khakas.htm
4. ↑ http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=kjh