Tiberiu

Tiberiu
senador romanu valor desconocíu - 37 Cónsul romanu 13 edC - 13 edC Cónsul romanu 7 edC - 7 edC Cónsul romanu 31 - 31 Cónsul romanu 21 - 21 Cónsul romanu 18 - 18 2. Emperador romanu 18 setiembre 14 - 16 marzu 37 ← César Augustu - Calígula →
Vida
Nacimientu	Roma, [1]
Nacionalidá	Antigua Roma
Muerte	Miseno[2], 16 de marzu de 37[2] (77 años)
Sepultura	Mausoleo de Augusto (es)
Causa de la muerte	causes naturales
Familia
Padre	Tiberio Claudio Nerón, Marco Galio, César Augustu
Madre	Livia Drusila
Casáu con	Julia the Elder (11 edC – 2 edC)[3] Vipsania (19 edC – 11 edC)
Fíos/es	Druso el Joven (es) Claudia/Claudius (en) Tiberio Claudio (es) Xuliu César Xermánicu
Hermanos/es	Nerón Claudiu Drusu
Pueblu	Dinastía Xulio-Claudia Claudios Nerones (es) Julios Césares (es)
Estudios
Llingües falaes	llatín griegu antiguu
Oficiu	militar, políticu, soldáu
Premios	ver vencedor de la carrera de cuadrigas de los Juegos Olímpicos de la Antigüedad  (4 edC)
Creencies
Relixón	Relixón na Antigua Roma

Tiberiu Xuliu César Augustu, nacíu col nome de Tiberiu Claudiu Nerón (en llatín; Tiberius Claudius Nero) (, Roma – 16 de marzu de 37, Miseno), foi emperador del Imperiu romanu dende'l 18 de setiembre del añu 14 hasta la so muerte, el 16 de marzu del añu 37. Foi'l segundu emperador de Roma y perteneció a la dinastía Julio-Claudia. Yera fíu de Tiberiu Claudiu Nerón y Livia Drusila, miembru por tantu de la gens Claudia.

La so familia emparentó cola familia imperial cuando la so madre divorciar del so padre y casóse con Octavio Augusto (39 e.C.). Tres esti matrimoniu, Tiberiu cásase cola fía d'Augusto, Julia la Mayor. Foi adoptáu formalmente por Augusto'l 26 de xunu del añu 4, entrando a formar parte de la gens Julia. Tres l'adopción, concediéronse-y poderes tribunicios por diez años.

Como tribunu, reorganizó de nuevu'l exércitu, reformando la llei militar y creando nueves lexones. El tiempu en files xubió a venti años (16 años pa un pretorianu o guardia imperial). En cumpliendo'l tiempu de serviciu, los soldaos recibíen una paga que'l so importe provenía d'un impuestu del 5% sobre los heriedos.

Darréu Tiberiu se enemistó col emperador Augustu, y viose obligáu a exiliase en Rodes. Sicasí, tres la muerte de los nietos mayores d'Augusto y previsibles herederos del Imperiu, Gayu César y Luciu Xuliu César, xuníos al destierru por traición del so nietu menor, Póstumu César, foi llamáu pol emperador y nomáu socesor.

Nel añu 13 los poderes d'Augustu y de Tiberiu fueron prorrogaos por diez años. Sicasí Augustu morrió pocu dempués (19 d'agostu de 14), dexando a Tiberiu como únicu herederu. Tiberiu asocedió al emperador Augustu'l 19 d'agostu del añu 767 dende la fundación de Roma, correspondiente al añu 14 del calendariu cristianu actual. Tres el so entronización, tolos poderes fueron tresferíos a Tiberiu ensin nengún plazu.

Tiberiu foi na so mocedá unu de los más grandes xenerales de Roma. Nes sos campañes en Panonia, Ilírica, Recia y Germania, sentó les bases de lo que darréu se convertiría na frontera norte del Imperiu. Sicasí, llegóse-y a recordar depués como un escuru, recluyíu y visiegu gobernante, que realmente nunca quixo ser emperador; Pliniu'l Vieyu llamar «tristissimus hominum» («el más murniu de los homes»).^[4] Tres la muerte nel añu 23 del so queríu fíu y socesor, Xuliu César Drusu, la calidá del so gobiernu tornó y el so reináu terminó en terror. En 26 Tiberiu se autoexilió de Roma y dexó l'alministración en manes de los sos dos prefeutos pretorianos Luciu Eliu Sexanu y Quintu Neviu Cordu Sutoriu Macru. Tiberiu adoptó al so nietu Calígula por que-y asocediera nel tronu imperial.

1. ↑ URL de la referencia: http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Suetonius/12Caesars/Tiberius*.html#5. Data de consulta: 1r abril 2018.
2. ↑ ^{2,0 2,1} «Tiberius» (en rusu). Real'nyj slovar' klassicheskih drevnostej po Ljubkeru. 
3. ↑ valor desconocíu. «Julia the Elder» (en rusu). Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary. Volume XLI, 1904. 
4. ↑ Pliniu'l Vieyu, Naturalis Historiæ XXVIII.5.23.