Venenu

Alvertencia: Wikipedia nun ye un consultoriu médicu nin farmacolóxicu. Si piensa que precisa ayuda, por favor, fale con un profesional de la salú.

Venenu
class of chemical substances by use (en) y causa de muerte (es)
sustancia química, nocivo (es) , arma y production environment factor (en)

Un venenu^[1] ye cualesquier sustancia químico dañible, yá sía sólida, líquida o gaseosa, que puede producir una enfermedá, mancadura, o qu'alteria les funciones del sistema dixestivo y reproductor cuando entra en contautu con un ser vivu, inclusive provocando la muerte. Los venenos son sustancies que desencadenen o inhiben una reacción química, xuniéndose a un catalizador o enzima más fuertemente que'l reactivu normal. Esta definición refuga fenómenos físicos como'l calor, la radiación y la presión, que tamién pueden provocar mancadures nos organismos.

Según Paracelso, Alle Dinge sind ein Gift und nichts ist ohne Gift. Allein die Dosis macht, daß ein Ding kein Gift ist («Tou ye venenu, nada ye ensin venenu. Solo la dosis fai'l venenu»).^[2]

Según la observación de Paracelso, toles sustancies son tóxiques a dosis altes, como'l agua, el osíxenu y les vitamines. Los venenos son sustancies nocives a dosis o concentraciones bien baxes.

La diferencia ente un venenu y un fármacu ye la dosis alministrada o acumulada nel cuerpu, pero xeneralmente un venenu ye mortal a una determinada dosis y ensin nenguna función terapéutica.

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: venenu
2. ↑ Ángel Ortega. «venenu-principios-de-la-toxicologia/ Paracelso y el venenu – Principios de la Toxicoloxía» (castellanu).