Xefe de Gobiernu

El xefe de Gobiernu ye la persona qu'exerz la direición del poder executivu y responsabilízase del Gobiernu d'un Estáu o d'una subdivisión territorial d'esti (estáu, provincia, o otra). El procesu d'eleición de xefes de Gobiernu varia d'alcuerdu al país y depende, ente otros factores, de la forma de gobiernu utilizada naquel.

Nun sistema parllamentariu ye'l cargu qu'ostenta la persona qu'exerz la xefatura de Gobiernu puede ser: primer ministru, premier, canciller, presidente del Conseyu de Ministros, presidente del Gobiernu, Taoiseach, o otros.

Nos países con sistemes presidenciales, como Estaos Xuníos o Chile, la xefatura de Gobiernu correspuende al presidente de la República, quien tamién y simultáneamente ye'l xefe d'Estáu. Polo xeneral, nestos sistemes de gobiernu nun esiste una figura que detente una autoridá entemedia ente'l presidente y los demás secretarios o ministros d'Estáu. Escepcionalmente hai sistemes presidenciales que sí contemplen una figura que s'avera al del xefe de Gobiernu, como'l primer ministru de Perú.

Sicasí, nos sistemes semipresidenciales como Francia, les funciones de xefe de gobiernu pueden tar partíes ente'l presidente y el primer ministru. Anque esti repartu nun se basa na Constitución, sinón na práutica política del país. Asina, cuando les fuercies polítiques allegaes al Presidente tienen mayoría propia nel parllamentu, el xefe d'Estáu ser tamién de Gobiernu, pos ye él quien determina les orientaciones polítiques del Gobiernu, y ye quien noma y ante quien respuenden efeutivamente los ministros. Pero cuando les fuercies que sofiten al presidente tán en minoría parllamentaria (casu conocíu popularmente como cohabitación), el xefe d'Estáu dispón d'unos poderes efeutivos notablemente menguaos. En concencia, el nomamientu de los ministros yá nun ye del so incumbencia absoluta, y xeneralmente llindar a designar a los que'l Primer Ministru propón-y, pos ésti ye quien tien l'enfotu y la mayoría parllamentaria. En Francia, nes 3 oportunidaes en que'l presdiente debió cohabitar con un primer ministru que nun yera del so sector políticu (1986-1988, 1993-1995 y 1997-2002), los ministros de rellaciones esteriores y de defensa tuvieron de cuntar cola aprobación efeutiva de dambos xefes, d'Estáu y de Gobiernu.^[1][2]

Hai países que magar nun tienen una xefatura de Gobiernu dixebrada de la xefatura d'Estáu, tienen a un funcionariu que cumple oficiosamente esta función. Asina, n'Arxentina, esta función recái na xefatura de Gabinete, ente que el presidente de la Nación Arxentina ye'l responsable políticu de l'alministración xeneral del país y tamién el comandante en xefe de les Fuercies Armaes de la República Arxentina.^[3]

El xefe de Gobiernu en dellos territorios d'ultramar dependientes del Reinu Xuníu ye denomináu primer ministru (n'inglés, chief minister), de la mesma que n'India, Malasia y nos estaos y territorios d'Australia. N'Alemaña, el xefe de Gobiernu de los länder denominar ministru presidente (n'alemán, Ministerpräsident); en Bélxica esta postrera ye la denominación del xefe de Gobiernu d'una rexón, comunidá o entidá federal que pol so rangu d'importancia alminístrase baxu réxime especial. En Méxicu, asina se-y denomina al responsable del gobiernu y de l'alministración de la Ciudá de Méxicu, capital de la república mexicana; en Venezuela amás el gobiernu del Distritu Capital ta encabezáu por un funcionariu denomináu xefe de Gobiernu del Distritu Capital nomáu pol presidente d'esi país y n'Arxentina tamién se denomina xefe de Gobiernu al alministrador de la Ciudá Autónoma de Buenos Aires.

1. ↑ Nogueira Alcalá, Humberto, Rexímenes Políticos Contemporáneos, Ed. Xurídica, Santiago de Chile, 1993, páxs. 370-377.
2. ↑ Pérez Ayala. Andoni, "Revisiones Constitucionales y Reformes Institucionales na V República Francesa", Rev. Estudios Políticos 148, Madrid, España, 2010, páxs. 123.
3. ↑ Constitución Nacional (Arxentina): Atribuciones del Poder executivu, art. 99, p. 14