Karl Rensom Rocers | |
---|---|
ing. Carl Ransom Rogers | |
Doğum tarixi | 8 yanvar 1902[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 fevral 1987[1][2][…] (85 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahələri | psixologiya, Psixoterapiya |
İş yeri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
nrogers.com/index.html | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Karl Rensom Rocers (ing. Carl Ransom Rogers; 8 yanvar 1902[1][2][…], Ouk-Park[d], İllinoys – 4 fevral 1987[1][2][…], La-Hoyya[d], Kaliforniya) — amerikan psixoloqu, humanistik psixologiyanın banilərindən biridir (Abraham Masslou ilə birgə). Rocers subyektin sosial mühüm ilə qarşılıqlı əlaqəsi zamanı fomalaşan "mənlik konsepsiyasını" şəxsiyyətin quruluşunun mühüm tərkib hissəsi hesab edirdi. Rocers qeyri direktiv psixoterapiyanın yaradılmasında mühüm rol oynamış və onu "şəxsiyyət yönümlü psixoterapiya" (ing. person-centered psychotherapy) adlandırmışdır. 1947-ci ildə ABŞ psixologiya assosasiyasının prezidenti olmuşdur.
Rocers öz üsulunu universal hesab edirdi. Belə ki, həmin üsulu mədəniyyətindən, fəaliyyət sahəsindən, dini baxışlarından asılı olmayaraq müxtəlif müştəri tiplərinə həm qruplar (tələbəvə şagirdələrə, əmək kollektivlərinə), həm də fərdi (məktəblilərə, valideynlərə, veteranlara) şəkildə tətbiq etmək mümkündür. Bu metod həm fərddaxili, həm də fərdlər arası və qruplararası münaqişələrin həllində istifadə edilə bilər.
Rocersin "şəxsiyyət yönümlü psixoterapiya"sı müştərilərin üzləşdiyi müxtəlif əməli problemlərin həllində istifadə edilir. Həmin problemlər aşağıdakılardır: peşəkar fəaliyyətlə bağlı problemlər, ər-arvad münasibətlərində olan problemlər, psixoloji pozuntular və s. Son illər bu üsul tepapevtlər tərəfindən uğurla tətbiq edilir. Müəllif özü bildirir ki, "10 il əvvəl qeyri-direktiv yanaşmanı tətbiq edən terapevt hər müştəri ilə orta hesabla 5–6 müayinə həyata keçirirdisə (nadir hallarda 15), "şəxsiyyət yönümlü psixoterapiya"nın tətbiqi nəticəsində 15–20 müsahibə kifayət edir"
Rocers "şəxsiyyət yönümlü psixoterapiya"nın problemli uşaqlarla münasibətdə səmərəli olması xüsusi ilə qeyd edirdi. Bu sahədəki fəaliyyət zamanı əksər hallarda verbal ünsiyyət çox az olur və ya ümumiyyətlə müşahidə edilmir. Burada ən vacib məqam qrup şəklində tepariyadır. Bu cür tepariya üsulu nəinki problemli uşaqlarda, həmçinin yetkin insanlarda da səmərə verir. Bu üsulun mahiyyətini tərəf müqabilinin hərəkətlərini izləmək və əyani şəkildə örnək götürməkdən ibarətdir.