| Atomenn | |
|---|---|
 Atomenn heliom | |
| Renkadur | |
| Lodenn vihanañ un elfenn gimiek | |
| Perzhioù | |
| Mas | mas atomek |
| Karg tredanel | 0 C |
| Treuzkiz | 10pm → 100pm |
Elfennoù diazez an danvez eo an atom[1]. Diouzh savboent ar gimiezh ez eo an atomenn, dre dermenadur, lodenn vihanañ ur c'horf eeun a c'hell kediañ gant unan all.
Dont a ra ar ger eus an henc'hresianeg ατομος, atomos, « na c'heller ket rannañ ». Da veno prederourien c'hresian eus an henamzer e oa an atomenn an elfenn materi vihanañ.
Implijet e vez meizad an atomenn gant an damkaniezhioù liesseurt a ro tu da zisplegañ perzhioù fizikel ar materi, peurgetket en e stadoù gazus (kenwaskablentez ar gazoù), dourennek ha solut (aozadur ar c'hristalioù).
E kimiezh ez eo an atom an elfennoù diazez. Mont a reont d'ober ar materi ha furmet e vez ar molekulennoù ganto : disrannus e chom an atom e-pad ar reaktadennoù kimiek (pa lakaer a-gostez an eskemmoù elektronoù gwiskad diavaez).
Padal, abaoe penn kentañ an XXvet kantved ez eus bet lakaet anat gant arnodoù fizik nukleel ez eus partikulennoù diazez a vez furmet an atom ganto.
- ↑ Un anv-stroll eo atom, atomenn an unanderenn anezhañ.