Ul lizherenneg a zo anezhi un doare-skrivañ diazezet war un niver bihan pe vihanoc'h a arouezioù a reer lizherennoù eus anezhe hag a dalvez pep hini anezhe d'ober dave d'ur fonem (pe soniad) en ur yezh bennaket, da lâret eo kement hag ar c'hensonennoù hag ar vogalennoù.
Cheñch a ra ar yezhoù a-hed an amzer avat, buanoc'h peurliesañ evit ma vez cheñchet an doare d'o skrivañ ha neuze meur a wech e vez kavet lizherennoù gante reolennoù skrivañ luziet a-walc'h evel hini ar saozneg pe hini ar galleg e-lec'h ma ne glot ket al lizherennoù gant bep a fonem.
Evit digresk pe nullañ an diforc'hoù etre ar fonemoù hag ar sistem aroueziañ gant al lizherennoù e c'hoarvez ma tud e karg a ginnig ma vo kemmet darn an lizherenneg, da lavaret eo adkempenn an doare-skrivañ. Divizet e vez etre arbennigourien ar yezh pa 'z eus ur riez evit lakaat an divizoù da vezañ ul lezenn ret evit an deskadurezh hag ar gwask. Evit ur yezh distad evel ar brezhoneg adkempennoù an doare-skrivañ (hag al lizherenneg asamblez) a zo bet kinniget ha degemeret gant ar skrivagnerien vrezhonek. Ar c'hemm brasañ a zo bet hini al lizherenneg kinniget gant Yann-Frañsez ar Gonideg p'en deus dilezet al lizherenneg gallek a oa hini an Tad Juluan Maner. Dilezet eo bet gantañ al lizherennoù c ha qu evit ober gant k en o flas, da skouer.