Karlo II | |
---|---|
Kralj Engleske, Škotske i Irske | |
Vladavina | 30. januar 1649 - 3. septembar 1651 [1] 29. maj 1660 - 6. februar 1685 |
Prethodnik | Karlo I |
Nasljednik | Jakov II |
Supružnik | Katarina Portugalska |
Djeca | vidi Potomstvo |
Dinastija | Stuart |
Otac | Karlo I, kralj Engleske |
Majka | Henrika Marija Francuska |
Rođenje | 29. maj 1630. London |
Smrt | 6. februar 1685. London |
Datum sahrane | 14. februar 1685. |
Mjesto sahrane | Westminsterska opatija |
Karlo II (29. maj 1630 – 6. februar 1685) bio je engleski, škotski i irski kralj. Rojalisti smatraju da je Karlo de iure bio kralj od smaknuća svog oca Karla I, 30. januara 1649. godine na vrhuncu engleskog građanskog rata. Engleski parlament Karla nije tada proglasio kraljem, te je Engleska ušla u kratki interregnum kada se proglasila Republikom koju je predvodio Oliver Cromwell, ali ga je škotski parlament proglasio kraljem Škotske 5. februara 1649. godine. Cromwell je porazio Karla II u bici kod Worcestera 3. septembra 1651. godine, nakon čega je Karlo pobjegao u Evropu. Cromwell je postao virtuelni diktator Engleske, Škotske i Irske, a Karlo je proveo narednih devet godina u egzilu u Francuskoj i Španskoj Holandiji. Politička kriza koja je uslijedila nakon smrti Cromwella 1658. godine rezultirala je obnovom monarhije, a Karlo je bio pozvan da se vrati u Britaniju. Dana 29. maja 1660. godine na svoj 30. rođendan proglašen je kraljem Engleske, Škotske i Irske.
Nakon toga engleski parlament je donio zakon poznat kao Clarendon kod, čime je ponovo uspostavljena Engleska crkva. Karlo je pristao na Clarendon kod iako je zagovarao politiku vjerske tolerancije. Tokom njegove vladavine glavni problem vanjske politike je bio Drugi Anglo-holandski rat. Kako bi to riješio 1670. godine potpisao je tajni sporazum u Doveru sa svojim prvim rođakom francuskim kraljem Lujem XIV. Luj se složio da mu pomogne u Trećem Anglo-holandskom ratu, a Karlo je obećao da će Englesku pretvoriti u katoličku zemlju.
Kao i njegov otac, Karlo je većinu svoje vladavine proveo u borbi sa parlamentom, ali za razliku od vremena njegovog oca, napetosti nisu nikada dosegnule takav nivo neprijateljstava iz razloga što je Karlo izbjegavao nametanje novih poreza koji bi ga antagonizirali sa parlamentom i narodom. Njegovu vladavinu obilježio je i utjecaj vjerskih sukoba koji su se odvijali na kontinentu na unutrašnje prilike i prvi politički sukobi zametaka političkih stranaka u Engleskoj (Torijevaca (Tory – konzervativci) i Vigovaca (Whig – liberali).
U braku nije imao preživjele djece, ali je zato imao brojnu nezakonitu djecu od kojih je priznao četrnaest. Bio je pokrovitelj i mecena mnogim umjetnicima, a na dvoru je oživio teatarske predstave i muzičke koncerte koji su u vrijeme Republike bili zabranjeni. Tokom života smatrali su ga prikrivenim katolikom, a na samrtnoj postelji se i preobratio. U narodu je poznat kao "veseli vladar" zbog svoje sklonosti ka uzbuđenjima i uživanjima. Naslijedio ga je njegov brat Jakov.