Massachusetts

Massachusetts
Commonwealth of Massachusetts (en)
Savezna država
Zastava Grb
Uzrečica: Ense petit placidam sub libertate quietem Mir tražimo mačem, a slobodu u tišini
Nadimak: The Bay State, The Old Colony State, The Codfish State
Država	Sjedinjene Američke Države
Graniči sa	Rhode Island Connecticut New York Vermont New Hampshire
Glavni grad	Boston
- Koordinate	42°21′29″N 71°03′49″W / 42.35806°N 71.06361°W / 42.35806; -71.06361
Najviša tačka
- Položaj	Mount Greylock
- Nadmorska visina	1.063 m
Najniža tačka
- Položaj	Atlantski okean
- Nadmorska visina	0 m
Dužina	182 km
Širina	295 km
Površina	27.336 km2
- Voda	25,7%
Stanovništvo	6.646.144 (procjena 2012)
Gustoća	324 /km2
Osnovan	6. savezna država
Datum	6. februar 1788.
Vlada
- Guverner	Charlie Baker (R)
Vremenska zona	UTC-5/-4
Poštanski broj	MA
ISO 3166-2	US-MA
Položaj Massachusettsa na karti Sjedinjenih Američkih Država
Veb-sajt: www.mass.gov

Massachusetts^ⓘ (punim nazivom Commonwealth of Massachusetts) je američka savezna država u sjeveroistočnom dijelu SAD, odnosno u regionu koji se još naziva Nova Engleska. Graniči južno sa saveznim državama Rhode Island i Connecticut, zapadno sa New Yorkom, sjeverno sa Vermontom i New Hampshireom dok se na istoku nalazi Atlantski okean. Massachusetts je sedma najmanja savezna država ali je u isto vrijeme četrnaesta po naseljenosti i treća po gustoći naseljenosti od svih saveznih država.^[1] Massachusetts se sastoji od dva metropolitanska područja: Greater Boston na istoku i Springfieldsko metropolitansko područje na zapadu.^[2]

Otprilike dvije trećine stanovnika savezne države živi u području šireg Bostona. Općenito, granice šireg područja grada Bostona su Atlantik na istoku i autoput Interstate 495 na zapadu, sjeveru i jugu. Zapadni Massachusetts ima jedno urbano područje - Hartford-Springfield metropolitansko područje (još se naziva Knowledge Corridor odnosno Koridor znanja) uz rijeku Connecticut zajedno sa mješavinom ruralnih područja i gradova. Mnoštvo imena gradova i okrugâ u Massachusettsu su identična onim u Engleskoj. Massachusetts ima najviše ljudi od svih saveznih država koje se nalaze u regionu Nove Engleske^[3] i šesta je savezna država po nominalnoj vrijednosti BDP-a po stanovniku.^[4]

Massachusetts je igrao važnu historijsku, kulturnu i komercijalnu ulogu u američkoj historiji. Plymouthsku koloniju su prvi put vidjeli i naselili hodočasnici 1620. godine, putnici broda Mayflower. Univerzitet Harvard je osnovan 1636. godine, te je najstarija institucija višeg obrazovanja u SAD. Godine 1692., grad Salem i okolna područja su bila pogođena jednom od najpoznatiji američkih događaja masovne histerije još poznato kao Salemsko suđenje vješticama.^[5] U 18. vijeku, prvi protestantski pokret koji je utjecao na većinu atlantičkog svijeta je imao korijene u propovjedniku iz Massachusettsa, Jonathanu Edwardsu. Krajem 18. vijeka, Boston je postao poznat pod nazivom "Kolijevka slobode" zbog uznemirenosti koja je dovela do američke revolucije i nezavisnosti Sjedinjenih Država od Velike Britanije.^[6] Godine 1777., general Henry Knox je osnovao skladište oružja u Springfieldu koje je služilo za pravljenje zamjenjivih dijelova tokom industrijske revolucije. Shayova pobuna 1786. godine, populistička pobuna vođena od strane nezadovoljnih veterana revolucionarnog rata, dovela je do konvencije ustava Sjedinjenih Američkih Država.^[7]

Prije američkog građanskog rata, Massachusetts je bio centar pokreta za trijeznost, transcendentalizam i aboliciju. 1837. godine, otvoren je prvi ženski koledž u Sjedninjenim Američkim Državama pod nazivom Mount Holyoke u gradu South Hadley.^[8] Krajem 19. vijeka, (današnji) olimpijski sportovi - košarska i odbojka, su izmišljeni u gradovima zapadnog Massachusettsa - Springfield i Holyoke, respektivno.^[9][10] Massachusetts je bila prva savezna država koja je 2004. godine legalizirala priznavanje istopolnih brakova kao posljedica odluke vrhovnog suda savezne države. Massachusetts je doprinio mnoge poznate političare, uključujući članove porodice Adams i Kennedy.

Država je prvobitno zavisila od ribolova, poljoprivrede i trgovine ali se Massachusetts pretvorio u centar proizvodnje tokom industrijske revolucije. Tokom 20. vijeka, ekonomija Massachusettsa se prebacila sa proizvodnje na usluge. U 21. vijeku, Massachusetts je vodeća savezna država u visokom obrazovanju, pružanju zdravstvenih usluga, visokoj tehnologiji i finansijskim uslugama.^[1]

• 
  Lexington Common
• 
  Boston
• 
  Sunset on Cape Cod Bay

1. ^ ^{a b} http://www.newenglandone.com/massachusetts.html
2. ^ "Arhivirana kopija" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 18. 1. 2017. Pristupljeno 10. 2. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
3. ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 16. 10. 2012. Pristupljeno 10. 2. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
4. ^ "Arhivirana kopija" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 12. 8. 2015. Pristupljeno 10. 2. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
5. ^ http://law2.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/salem/SAL_ACCT.HTM
6. ^ http://www.wisegeek.com/why-is-boston-called-the-cradle-of-liberty.htm
7. ^ http://www.ushistory.org/us/15a.asp
8. ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 21. 1. 2015. Pristupljeno 10. 2. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
9. ^ http://wonderopolis.org/wonder/who-invented-basketball/
10. ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 14. 7. 2012. Pristupljeno 10. 2. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)