Metamfetamin

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Metamfetamin
Naziv lijeka	Metamfetamin
Druga imena	Dezoksiefedrin Metamfetamin Pervitin Anadreks Metedrin Metilamfetamin Sindroks Dezoksin
Grupa	Psihostimulanti
Klasifikacija
ATC kodovi	N06BA03
CAS registarski broj	537-46-2
Dostupnost bez recepta: ne
Stručne informacije
Hemijske osobine
Ime po IUPAC N-metil-1-fenilpropan-2-amin
Sumarna formula	C10H15N
Tačka topljenja	170–175 °C [(S)-metamfetamin-hidrohlorid][1]
Molarna masa	149,23 g/mol
Farmakokinetičke osobine
Biološka raspoloživost	62,7% oralno; 79% nazalno; 90,3% inhalirano; 99% rektalno; 100% intravenozno
Metabolizam	hepatički
Poluvrijeme eliminacije	9-12 sati[2]
Izlučivanje	renalno

Metamfetamin (N-metil-alfa-metilpenetilamin) je sintetička droga iz skupine spojeva feniletilamina i amfetaminske klase, koja brzo izaziva ovisnost. On je stimulans centralnog nervnog sistema (CNS). Stimulativne osobine su slične adrenalinu. Koristi se kao rekreaciona droga, rijetko za liječenje poremećaja hiperaktivnosti, deficita pažnje (ADHD) i pretilosti. Metamfetamin postoji u vidu dva enantiomera, dekstro- i levo-formi (dekstrorotarna i levorotarna forma). Dekstro forma metamfetamina je jača u vidu stimuliranja CNS-a od levo-enantiomera, međutim, obje su neurotoksini, stvaraju ovisnost i stvaraju iste toksične efekte kada se uzimaju u velikim dozama. Iako se rijetko prepisuju zbog potencijalnih rizika, metamfetamin hidrohlorid je dozvoljen od strane Američke administracije za hranu i lijekove (United States Food and Drug Administration (USFDA)), pod imenom "Desoxyn". Kada se koristi u slobodnoj prodaji, koristi se za povećanje seksualne želje, podizanja raspoloženja i energije, omogućavajući nekim korisnicima da imaju seksualne aktivnosti više dana u kontinuitetu.

Efekti ove droge su teži nego kod kokaina i drugih droga i nekada uključuju akutnu depresiju, psihotične epizode i oštećenja mozga. Prodaje se ilegalno u raznim oblicima (pilule, prašak, kapsule). Jeftinija je od drugih ilegalnih droga i od legalno dostupnih supstanci. Metamfetamin se u ilegalnoj prodaju može naći kao čisti desno orjentirani enantiomer (dekstro forma) ili kao smjesa desno i lijevo orjentiranog enantiomera u omjeru 1:1. Nalazi se na listi II Konvencije Ujedinjenih Naroda o psihotropnim supstancama (United Nation Convention on Psychotropic Substances), a u SAD i drugim zemljama, proizvodnja, distribucija, prodaja i posjedovanje metamfetamina je ograničena ili ilegalna.

U manjim količinama, metamfetamin može izazvati povećano raspoloženje i opreznost, koncentraciju, energiju kod mirnih pojedinaca. U većim količinama, može izazvati psihoze, rabdomiolizu i cerebralno krvarenje. Poznat je kao droga koja stvara ovisnost i koja se veoma često zloupotrebljava. Teški korisnici imaju psihoze i prolaze kroz težak period nakon prestanka uzimanja, sindrom odvikavanja može da bude i nekoliko mjeseci duži od uobičajenog. Za razliku od amfetamina, metamfetamin je neurotoksin za ljude, oštećuje dopaminske i serotoninske neurone u CNS-u. Suprotno od amfetamina za metamfetamin postoje dokazi da oštećuje mozak, za dugoročne korisnike. Oštećenja uključuju štetne promjene u moždanoj strukturi i funkciji, kao što je redukcija sive materije u nekoliko regija mozga i štetne promjene u markerima metaboličkog integriteta.

1. ^ The Merck Index. An Encyclopaedia of Chemicals, Drugs and Biologicals. 14. izd., 2006, str 1027, ISBN 978-0-911910-00-1
2. ^ Schep LJ, Slaughter RJ, Beasley DM (2010). "The clinical toxicology of metamfetamine". Clinical Toxicology (Philadelphia, Pa.). 48 (7): 675–94. Nepoznati parametar |month= zanemaren (pomoć)CS1 održavanje: više imena: authors list (link)