Mravi | |
---|---|
Sistematika | |
Carstvo | Animalia |
Koljeno | Arthropoda |
Razred | Insecta |
Red | Hymenoptera |
Podred | Apocrita |
Natporodica | Vespoidea |
Porodica | Formicidae |
Potporodice | |
|
Mravi (latinski: Formicidae) su porodica insekata opnokrilaca i zajedno sa srodnim osama i pčelama, pripadaju redu Hymenoptera. Mravi su evoluirali od predaka vespoidnih osa u periodu krede. Više od 13.800 od ukupno 22.000 vrsta je klasifikovano. Lako ih je prepoznati po njihovim koljeničkim (lakatnim) antenama i prepoznatljivoj strukturi nalik čvoru koja formira njihov vitak struk.
Mravi formiraju kolonije koje se kreću od nekoliko desetina grabežljivih jedinki koje žive u malim prirodnim šupljinama do visoko organiziranih kolonija koje mogu zauzimati velike teritorije i sastoje se od miliona jedinki. Veće kolonije sastoje se od različitih kasta sterilnih, beskrilnih ženki, od kojih su većina radnice (ergate), kao i vojnici (dinergates) te druge specijalizovane grupe. Gotovo sve kolonije mrava također imaju neke plodne mužjake zvane "dronovi" i jednu ili više plodnih ženki koje se nazivaju "kraljice" (gines). Kolonije su opisane kao superorganizmi jer se čini da mravi djeluju kao jedinstveni entitet, koji zajedno rade kako bi podržali koloniju. Vojnici imaju veliku glavu i snažne čeljusti; kad zaprijeti opasnost, čuvaju i brane cijelu zajednicu. U abdomenu ženki i mrava radnika nalazi se otrovni aparat; kod jednih je to žalac, kod drugih mjehur s otrovom (mravlja kiselina).
Mravi su kolonizirali gotovo sve kopnene površine na Zemlji. Jedina mjesta na kojima nedostaju autohtoni mravi su Antarktik i nekoliko udaljenih ili negostoljubivih ostrva. Mravi napreduju u vlažnim tropskim ekosistemima i mogu premašiti kombinovanu biomasu divljih ptica i sisara. Njihov uspjeh u mnogim okruženjima pripisuje se njihovoj društvenoj organizaciji i njihovoj sposobnosti da modifikuju staništa, koriste resurse i brane se. Njihova duga koevolucija s drugim vrstama dovela je do mimetičkih, komenzalnih, parazitskih i mutualističkih odnosa.
Mravlja društva imaju podjelu rada, komunikaciju između pojedinaca i sposobnost rješavanja složenih problema. Ove paralele sa ljudskim društvima dugo su bile inspiracija i predmet proučavanja. Mnoge ljudske kulture koriste mrave u kuhinji, lijekovima i obredima. Neke vrste su cijenjene u svojoj ulozi kao biološki agensi za kontrolu štetočina. Njihova sposobnost da iskoriste resurse može dovesti mrave u sukob s ljudima, jer mogu oštetiti usjeve i nastaniti se u stambenim objektima. Neke vrste, poput crvenog uvezenog vatrenog mrava (Solenopsis invicta) iz Južne Amerike, smatraju se invazivnim vrstama u drugim dijelovima svijeta, nastajući u područjima gdje su slučajno unesene.