Purin | |
---|---|
Općenito | |
Hemijski spoj | Purin |
Molekularna formula | C=5 H=4 N=4 C5H4N4 |
CAS registarski broj | 120-73-0 |
Osobine1 | |
Molarna masa | 507,181 g/mol |
Tačka topljenja | 214 |
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. |
Purin je heterociklično – aromatsko organsko jedinjenje, koje se sastoji od kondenzirnih prstenovaa pirimidina i imidazola.
Opći naziv "purini" se odnosi na supstituirane purine i njihove tautomere. U nukleinskim kiselinama, javljaju se dvije dušične purinske baze: adenin (6-aminopurin) i guanin (2-amino-6-oksipurin). U DNK, ove baze, sa komplementarnim pirimidinskim bazama, timinom i citozinom, formiraju vodikove veze. U RNK, komplementarna baza adeninu je uracil, umjesto timina (u DNK).[1][2]
Adenin | Guanin |
Ostali značajni purini su ksantin (2,6'-dioksipurin), hipoksantin (6-oksipurin), teobromin (3,7-dimetilksantin), kofein (1,3,7-trimetilksantin) i mokraćna kiselina (2,6,8-trioksipurin). Metilirani ksantini (teofilin, teobromin, kofein) se nalaze u raznim pićima koja se spravljaju od biljaka - u kafi, (crnom) čaju, guarani, mateu.[3][4]
Purini su biohemijski veoma važna jedinjenja, pre svega kao komponente DNK i RNK, ali se nalaze i u nizu drugih jedinjenja, kao što su adenozin trifosfat, GTP (guanozin trifosfat), ciklični AMP (ciklični adenozin monofosfat), NADH (nikotinamid adenin dinukleotid) i koenzim A.
Kod svih ovih jedinjenja važnu ulogu imaju njihove tautomerne strukture.
Derivati purina su također i fenoksazin i fenotiazin, koji su osnovne supstance iz kojih se izvode neke boje i lijekovi. Od prerađevina fenotiazina poznato je metilensko plavilo.
Purine je otkrio i imenovao njemački hemičar Emil Fischer, 1884. godine. On ih je 1898. sintetizirao i pokazao da su zasebna grupa hemijskih spojeva.