Terbij

Terbij,  65Tb
Terbij u periodnom sistemu
Hemijski element, Simbol, Atomski brojTerbij, Tb, 65
SerijaLantanoidi
Grupa, Perioda, BlokLa, 6, f
Izgledsrebrenobijeli metal
Zastupljenost8,5 ×10-5 %
Atomske osobine
Atomska masa158,92535(2)[1] u
Atomski radijus (izračunat)175 (225) pm
Kovalentni radijus- pm
Van der Waalsov radijus- pm
Elektronska konfiguracija[Xe] 4f96s2
Broj elektrona u energetskom nivou2, 8, 18, 27, 8, 2
Izlazni rad3,0 eV
1. energija ionizacije565,8 kJ/mol
2. energija ionizacije1110 kJ/mol
3. energija ionizacije2114 kJ/mol
4. energija ionizacije3839 kJ/mol
Fizikalne osobine
Agregatno stanječvrsto
Kristalna strukturaheksagonalna
Gustoća8253[2] kg/m3 pri 298,15 K
Magnetizamparamagnetičan ( = 0,11)[3]
Tačka topljenja1629 K (1356 °C)
Tačka ključanja3396[4] K (3123 °C)
Molarni volumen19,3 · 10-6 m3/mol
Toplota isparavanja391 kJ/mol[4] kJ/mol
Toplota topljenja10,8 kJ/mol
Brzina zvuka2620 m/s pri 293,15 K
Specifična toplota180 J/(kg · K)
Specifična električna provodljivost0,889 · 106 S/m
Toplotna provodljivost11 W/(m · K)
Hemijske osobine
Oksidacioni broj4, 3
Elektronegativnost1,2 (Pauling-skala)
Izotopi
Izo RP t1/2 RA ER (MeV) PR
155Tb

sin

5,32 d ε 0,821 155Gd
156Tb

sin

5,35 d ε 2,444 156Gd
157Tb

sin

71 god ε 0,060 157Gd
158Tb

sin

180 god ε 1,220 158Gd
β- 0,937 158Dy
159Tb

100 %

Stabilan
160Tb

sin

72,3 d β- 1,835 160Dy
161Tb

sin

6,88 d β- 0,593 161Dy
Sigurnosno obavještenje
Oznake upozorenja
Simbol nepoznat
Obavještenja o riziku i sigurnostiR: nema oznaka upozorenja R
S: nema oznake upozorenja S
Ako je moguće i u upotrebi, koriste se osnovne SI jedinice.
Ako nije drugačije označeno, svi podaci dobijeni su mjerenjima u normalnim uvjetima.

Terbij je hemijski element sa simbolom Tb i atomskim brojem 65. To je srebrenasti, rijetki zemni metal, dosta dobro kovan, duktilan i veoma mehak da se može rezati nožem. On je deveti član serije hemijskih elemenata zvanih lantanoidi. Terbij je prilično elektropozitivan metal koji reagira s vodom, izdvajajući iz nje plinoviti vodik. U prirodi se ne može naći u slobodnom, elementarnom stanju već je sadržan u mnogim mineralima kao što su cerit, gadolinit, monacit, ksenotim i euksenit. Švedski hemičar Carl Gustaf Mosander je 1843. otkrio terbij u vidu zasebnog elementarnog spoja, tako što je zapazio određene nečistoće u itrij-oksidu, Y2O3. Oba ova elementa, itrij i terbij dobili su ime po selu Ytterby u Švedskoj. Međutim, čisti elementarni metal nije dobijen sve do pojave ionsko-izmjenjivačkih tehnika.

Terbij se koristi kao dopant za kalcij-fluorid, kalcij-volframat i stroncij-molibdat, materijale koji se koriste u uređajima u čvrstom stanju te kao stabilizatori kristala gorivih ćelija koje rade pri povišenim temperaturama. Kao jedan od sastojaka terfenola-D (legure koja se širi i skuplja pri djelovanju magnetnog polja, više od bilo koje druge poznate legure), terbij se koristi i u pogonskim elementima u raznim mašinama, pomorskim sonarnim sistemima i senzorima. Najveći dio svjetske proizvodnje terbija koristi se u zelenom fosforu. Terbij-oksid upotrebljava se u fluorescentnim svjetiljkama, televizorima i računarskim CRT monitorima. Terbijski zeleni fosfori se kombiniraju sa dvovalentnim europijskim plavim fosforima i trovalentnim crvenim fosforima, čime se omogućava trihromatska svjetlosna tehnologija, kao i veoma efikasno bijelo svjetlo, pogodno za standardno osvjetljenje prostorija.

  1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom CIAAW
  2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Greenwood
  3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Weast
  4. ^ a b Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Zhang

Terbij

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne