Dio serije o |
Umjetnoj inteligenciji |
---|
Umjetna ili vještačka inteligencija (engleski: artificial intelligence) definiše se na različite načine. U literaturi su najčešće slijedeće tri definicije:[1]
Termin umjetna inteligencija potiče od Johna McCartyja i označava pojavu inteligencije koja je ostvarena na umjetni način, tj. putem programiranja računara.[2] Međutim, mnogi autori i stručnjaci iz ove oblasti se ne slažu s tim da termin umjetna inteligencija u potpunosti i najbolje opisuje ovu oblast nauke jer mnoge oblasti informatike u osnovi imaju inteligentno ponašanje, ali ne spadaju u oblast umjetne inteligencije tj. ne pripadaju toj oblasti u užem smislu.
Ovo se polje definiše kao "proučavanje i dizajn inteligentnih sredstava", gdje je inteligentno sredstvo (agent)[3] sistem koji opaža svoje okruženje i poduzima akcije koje će maksimizirati njegove šanse za uspjeh.
Umjetna inteligencija (AI) je inteligencija — to je opažanje, sintetiziranje i zaključivanje informacija — koje demonstriraju mašine, za razliku od inteligencije koju pokazuju ljudi ili životinje. Primjeri zadataka u kojima se to radi uključuju prepoznavanje govora, računarski vid, prevođenje između (prirodnih) jezika, kao i druga mapiranja ulaza.[4]
AI aplikacije uključuju napredne web pretraživače (npr. Google Search), sisteme preporuka (koje koriste YouTube, Amazon i Netflix), razumijevanje ljudskog govora (kao što su Siri i Alexa), automobile koji se sami voze (npr. Waymo), generativni ili kreativni alati (ChatGPT i AI art), automatizovano donošenje odluka i takmičenje na najvišem nivou u sistemima strateških igara (kao što su šah i Go). [5]
Kako mašine postaju sve sposobnije, zadaci za koje se smatra da zahtijevaju "inteligenciju" često se uklanjaju iz definicije AI, fenomena poznatog kao AI efekt.[6] Na primjer, optičko prepoznavanje karaktera je često isključeno iz stvari koje se smatraju umjetnom inteligencijom, pošto je postalo rutinska tehnologija.[7]
Umjetna inteligencija je osnovana kao akademska disciplina 1956. godine, a u godinama otkako je doživjela nekoliko valova optimizma,[8] [9] praćenih razočaranjem i gubitkom finansiranja (poznato kao "AI zima"),[10][11] praćeno novim pristupima, uspjehom i obnovljenim finansiranjem.[9] [12] Istraživanje AI je pokušalo i odbacilo mnoge različite pristupe, uključujući simulaciju mozga, modeliranje rješavanja ljudskih problema, formalnu logiku, velike baze podataka znanja i imitiranje ponašanja životinja. U prvim decenijama 21. vijeka, visoko matematičko i statističko mašinsko učenje je dominiralo ovim poljem, a ova tehnika se pokazala veoma uspješnom, pomažući u rješavanju mnogih izazovnih problema u industriji i akademskim krugovima.[12]