Byddin

Byddin

Enghraifft o'r canlynol	cangen o'r fyddin
Math	lluoedd milwrol
Yn cynnwys	troedfilwr, marchfilwr, artillery, armoured troop
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Llu arfog sy'n ymladd yn bennaf ar dir yw byddin, a hwnnw dan orchymun brenin, cadfridog neu rywun arall o awdurdod, gyda'r bwriad o ladd milwyr mewn byddin arall. Gwneir hyn gyda'r bwriad o amddiffyn gwlad neu dir neu er mwyn ennill awdurdod neu dir mewn gwlad arall. Gall hefyd gynnwys llu hedfan.

Mewn byddin fodern ymleddir gyda drylliau, rocedi, dronau a thanciau, ond mae byddinoedd wedi bodoli ers miloedd o flynyddoedd. Ceir disgrifiadau o fyddinoedd Celtaidd enfawr cyn Crist.

Mewn rhai gwledydd, megis Ffrainc a Tsieina, mae gan y term "byddin", yn enwedig yn ei ffurf luosog "byddinoedd" gyfeirio at ystyr ehangach, sef y lluoedd arfog yn eu cyfanrwydd. Er mwyn gwahaniaethu, mae'r term yn amodol, er enghraifft yn Ffrainc gelwir y llu tir yn Armée de terre, sy'n golygu Byddin y Tir, y llu awyr a gofod yw Armée de l'Air et de l’Espace, sy'n golygu Byddin Awyr a Gofod. Mae'r llynges, er nad yw'n defnyddio'r term "byddin", hefyd wedi'i gynnwys yn ystyr eang y term "byddinoedd" - felly mae Llynges Ffrainc yn rhan annatod o'r Byddinoedd Ffrengig ar y cyd (sef Lluoedd Arfog Ffrainc) o dan Weinyddiaeth y Byddinoedd (y Weinyddiaeth Amddiffyn yn y DU). Gwelir patrwm tebyg yn Tsieina, gyda Byddin Rhyddhau'r Bobl (PLA, neu People's Liberation Army) yn fyddin gyffredinol, y llu tir yw'r PLA Ground Force, ac yn y blaen ar gyfer Llu Awyr y PLA, Llynges y PLA, a changhennau eraill.

Mae nifer o lyfrau mewn ysgolion dwyieithog yn Llydaw yn dwyn yr enw Plouz-foenn (gwellt-gwair). Cyfeiria’r teitl at amser rhyfeloedd gwahanol yn Ffrainc pan nad oedd milwyr Llydewig, ffermwyr y rhan fwyaf, nad oedd yn medru fawr o Ffrangeg, ac wrth fartsio roedd y sarjant yn gweiddi arnynt plouz-foenn yn lle un-dau neu droit-gauche.^[1]

1. ↑ cys. pers. Dominig Kervegant