Back Kwartêr AF Quartär (Geologie) ALS العصر الرباعي Arabic Cuaternariu AST Dördüncü dövr AZ Дүртенсел осор BA Чацвярцічны перыяд BE Кватернер Bulgarian কোয়াটারনারি Bengali/Bangla Kvartar BS
| Israniadau y System Cwaternaidd | |||
|---|---|---|---|
| Cyfnod | Epoc | Oes | Oed (Miliwn o flynyddoedd CP) |
| Cwaternaidd | Holosen | 0.0117–0 | |
| Pleistosen | Tarantian | 0.126–0.0117 | |
| Ionian | 0.781–0.126 | ||
| Calabrian | 1.80–0.781 | ||
| Gelasian | 2.58–1.80 | ||
| Neogen | Plïosen | Piacenzian | hynach |
| Yn Ewrop a Gogledd America, rhennir yr Holosen i oesoedd ar raddfa Blytt-Sernander, fel a ganlyn: cyn-Foreaidd, Boreaidd, Atlantaidd, Isforeaidd ac Isatlantaidd. Ceir hefyd is-epocau Pleistosenaidd lleol, sydd fel arfer wedi'u mesur o ran tymheredd: is-gyfnodau rhewlifol a rhyng-gyfnodau cynhesol. Mae'r is-gyfnod rhewlifol diwethaf yn gorffen gyda'r Dryas Ieuaf / Diweddar. | |||
Mae'r cyfnod Cwaternaidd yn cwmpasu’r 2.6 miliwn o flynyddoedd diwethaf. Mae tuedd i oeri wedi bodoli yn ystod y cyfnod Cwaternaidd sy’n esbonio pam mae’r moroedd 18 °C yn oerach heddiw nag ar unrhyw amser arall yn y cyfnod Cainosöig. Mae cylchrediadau o gyfnodau rhewlifol a rhyngrewlifol wedi bodoli trwy gydol y cyfnod Cwaternaidd. Gellir cynhyrchu cofnodion o newidiadau hinsoddol y cyfnod Cwaternaidd trwy edrych ar greiddiau yn y môr, mewn llynnoedd, iâ a chwrelau.