Legio X Gemina

Legio X Gemina
Enghraifft o'r canlynolLleng Rufeinig Edit this on Wikidata
LleoliadGallia Narbonensis Edit this on Wikidata
SylfaenyddIŵl Cesar Edit this on Wikidata
GwladwriaethRhufain hynafol Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Lleng Rufeinig oedd Legio X Gemina Pia Fidelis. Ar un adeg, roedd yn dwyn yr enw Legio X Equestris.

Ffurfiwyd y lleng gan Iŵl Cesar yn 61 CC yn Sbaen. Yn 58 CC, ymladdodd dan Cesar yn erbyn yr Helvetii oedd yn bygwth talaith Gallia Narbonensis. Y lleng yma oedd ffefryn Cesar, a bu ganddi ran fawr yn ei frwydrau yng Ngâl, yn cynnwys y frwydr yn erbyn y Nervii, yr ymosodiad ar Gergovia a'r ymladd yn erbyn Ariovistus. Cymerodd ran yn ymosodiadau Cesar ar Ynys Prydain.

Ymladdodd dros Cesar yn y rhyfel cartref yn erbyn Pompeius, yn cynnwys Brwydr Pharsalus a Brwydr Munda. Yn 45, dad-ffurfiwyd y lleng, a rhoddwyd tiroedd i'r hen filwyr gerllaw Narbonne. Yn 42 fe'i hail-ffurfiwyd, ac ymladdodd dan Augustus, Lepidus a Marcus Antonius ym Mrwydr Philippi. Ymladdodd yn erbyn y Parthiaid dan Marcus Antonius, yn dros Antonius yn erbyn Augustus ym Mrwydr Actium. Wedi i Augustus ennill y frwydr, gyrrodd y lleng i Patras, ac yn fuan wedyn, cymerwyd yr ene Equestris oddi arnynt. Cryfhawyd y lleng gyda milwyr o lengoedd eraill, rhoddwyd yr enw Gemina iddi, ac fe'i gyrrwyd i Hispania Tarraconensis.

Yn 69, symudodd i Germania Inferior i gadw llygad ar y Batafiaid yn dilyn eu gwrthryfel. O 71 hyd 103 roedd yn Ulpia Noviomagus Batavorum. Yn ystod gwrthryfel Lucius Antonius Saturninus, cefnogodd y lleng yr ymerawdr Domitianus, a chafodd y teitl Pia Fidelis Domitiana.

Yn 103, symudodd i Pannonia Superior, yn gyntaf i Aquincum, yna i Vindobono (Fienna yn ddiweddarach). Ymladdodd rhai o filwyr y lleng yn erbyn Simon bar Kochba (132-135), ac yn erbyn y Parthiaid dan Lucius Verus yn 162. Cefnogodd ei legad, Septimius Severus, yn ei ymgais lwyddiannus i ddod yn ymerawdwr, ac wedi iddo ennill yr orsedd, gwnaeth lawer o filwyr y lleng yn aelogau o Gard y Praetoriwm.

Ceir cyfeiriad olaf at y lleng yn y Notitia Dignitatum (tua 420).


Legio X Gemina

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne