Newfoundland a Labrador

Newfoundland a Labrador

Arwyddair	Quaerite Primum Regnum Dei
Math	Talaith Canada
Enwyd ar ôl	João Fernandes Lavrador
Prifddinas	St John's
Poblogaeth	528,430, 510,550
Sefydlwyd	31 Mawrth 1949
Pennaeth llywodraeth	Andrew Furey
Cylchfa amser	Newfoundland Standard time, Cylchfa Amser yr Iwerydd
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Saesneg
Daearyddiaeth
Gwlad	Canada
Arwynebedd	405,212 km²
Gerllaw	Cefnfor yr Iwerydd, Labrador Sea, Gwlff St Lawrence
Yn ffinio gyda	Québec, Nunavut
Cyfesurynnau	53°N 60°W
Cod post	A
CA-NL
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	government of Newfoundland and Labrador
Corff deddfwriaethol	General Assembly of Newfoundland and Labrador
Swydd pennaeth   y wladwriaeth	teyrn Canada
Pennaeth y wladwriaeth	Charles III
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Premier of Newfoundland and Labrador
Pennaeth y Llywodraeth	Andrew Furey
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)	0.03158 million C$
Arian	doler
Cyfartaledd plant	1.3007
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Un o daleithiau Canada yw Newfoundland a Labrador (Saesneg Newfoundland and Labrador, Ffrangeg Terre-Neuve-et-Labrador) neu yn Gymraeg y Tir Newydd^[1] a Labrador^[2] neu y Tir Newydd a Labradôr.^[2]

Yn ddaearyddol, mae'r dalaith yn cynnwys ynys Newfoundland, ynghyd ag ardal sy'n ffurfio rhan o'r tir mawr, Labrador. Pan ymunodd â Chanada yn 1949, Newfoundland oedd enw'r dalaith gyfan. Ond ers 1964 cyfeirir at lywodraeth y dalaith fel Llywodraeth Newfoundland a Labrador, ac ar 6 Rhagfyr 2001 diwygiwyd Cyfansoddiad Canada er mwyn newid enw swyddogol y dalaith i Newfoundland a Labrador. Serch hynny, mae pobl yn parhau i gyfeirio'n answyddogol at y dalaith fel Newfoundland yn unig.

St John's yw prifddinas a dinas fwya'r dalaith.

Yn 1617 sefydlwyd gwladfa Gymreig Cambriol yn Newfoundland gan Syr William Vaughan, ond methiant fu yn y pen draw.

1. ↑ Geiriadur yr Academi, [Newfoundland].
2. ↑ ^{2.0 2.1} Geiriadur yr Academi, [Labrador].