Owrtyn

Owrtyn
Mathpentref, cymuned Edit this on Wikidata
Poblogaeth1,275 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirWrecsam Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau52.969°N 2.935°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000238 Edit this on Wikidata
Cod OSSJ372417 Edit this on Wikidata
Cod postLL13 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AS/au CymruKen Skates (Llafur)
AS/au y DUAndrew Ranger (Llafur)
Map
Am y pentref o'r un enw Saesneg yn sir Abertawe, gweler Overton.

Pentref a chymuned ym mwrdeistref sirol Wrecsam, Cymru, yw Owrtyn[1] (Saesneg: Overton[2] neu Overton-on-Dee). Saif ar lan Afon Dyfrdwy ger cyffordd priffyrdd yr A528 a'r A539. Saif 7 milltir (11 km) o dref Wrecsam a 22 milltir (35 km) o Gaer a'r Amwythig.

Dywedir fod y casgliad o saith ywen sy'n tyfu ym mynwent Eglwys y Santes Fair yn un o Saith Rhyfeddod Cymru. Mae'r eglwys ei hun yn dyddio i'r tua'r 12g, ond mae'r coed yw rhwng 1500 a 2000 o flynyddoedd oed; oherwydd hyn, mae'n debygol fod yma eglwys Geltaidd cynharach yn y lleoliad hwn.

Mae’n debyg bod enw'r pentref yn dod o'r hen Saesneg Ovretone, yn golygo 'tref uwch' neu 'ucheldre'. Saif ar esgair uwchben Afon Dyfrdwy.

Defnyddir tywodfaen coch leol ar gyfer llawer o'r adeiladau, er bod yma hefyd friciau o farl teracota o Riwabon neu Gefn Mawr. Er defnyddiwyd tywodfaen wrth adeiladu’r eglwys, mae briciau’n domineiddio tai’r pentref. Defnyddir llechu neu deils cochion ar toeau. Oedd llawer o’r tai teras a bythynnod lled-wahanedig ar Ffordd Wrecsam a Ffordd Salop yn fythynod gweithwyr y stadau mawrion, Bryn y Pys a Gwernhaylod. Perchnogion Poethlyn, enillydd ras y Grand National, oedd y teulu Peel o Fryn y Pys. Adeiladwyd neuadd y pentref ym 1926. Drws nesaf yw’r Ystafelloedd Darllen a Coco, adeilawyd gan Edmund Peel, yn disodlu bwthyn a gweithdy dymchwelwyd yn 1890. Defnyddiwyd yr adeilad cynharach i werthu papurau newydd a lluniaeth ac ar gyfer adloniant[3].

Tai teras y pentref

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Ken Skates (Llafur)[4] ac yn Senedd y DU gan Andrew Ranger (Llafur).[5]

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 16 Tachwedd 2021
  3. "Cynllun assessu a rheoli ardal cadwriaeth Owrtyn" (PDF). Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2017-03-18. Cyrchwyd 2018-08-26.
  4. Gwefan Senedd Cymru
  5. Gwefan Senedd y DU

Owrtyn

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne