Back وسام كوبلي Arabic Medaya Copley AST "Kopli" medalı AZ Медаль Коплі BE কপলি পদক Bengali/Bangla Medalenn Copley BR Copleyjeva medalja BS Medalla Copley Catalan مێدالیای کۆپلی CKB Copleyho medaile Czech
| Medalo Copley | ||
| ||
| scienca premio • medalo | ||
|---|---|---|
| Nomita laŭ | Sir Godfrey Copley, 2nd Baronet | |
| Organizanto | Reĝa Societo de Londono | |
| Lando | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) | |
| Fondita en | 1731 | |
| En TTT | Oficiala retejo vd | |
.jpg)
La medalo Copley estas premio kiun la Reĝa Societo de Londono pri la Plibonigo de Prinatura Scio donas por "elstaraj atingoj en esploroj en iu ajn filio de scienco, kaj alternas inter la fizikaj kaj la biologiaj sciencoj".[1] Aljuĝita ĉiun jaron, la medalo estas la plej malnova medalo kiun la Reĝa Societo ankoraŭ aljuĝas; ili unue donis la medalon de 1731 al Stephen Gray, kiu ricevis ĝin pro "siaj novaj elektraj eksperimentoj, kiel instigo al li por la pretemo kiun li ĉiam montris por komplezi la Societon per siaj eltrovoj kaj plibonigoj en ĉi tiu parto de la natura scio".[2]
Oni kreis la medalon post kiam Siro Godfrey Copley donacis £100 asignatan por fari eksperimentojn; dum kelkaj jaroj oni utiligis la kvantan interezon ĉitiucele.[3] La kondiĉoj por la medalo ŝanĝis plurfoje; ek 1736 ili degnis doni "medalon aŭ alian honoran premion" al la persono kiu desegnus "la plej bonan aprobitan eksperimenton." Ĉi tiu regulo daŭris ĝis 1831, kiam la Reĝa Societa Konsilio komencis elekti la personon kiu, ili opiniis, estis la plej meritanta esploristo por ricevi la medalon.[3]
En 1881 Siro Joseph William Copley faris duan donacon de £1666 13s. 4d. (2008-a valoro de $883,000),[4] kaj la socio elspezis la interezon por la monfrapo de la medalo.[3] Aktuale la medalo estas vermejla (de oraĵa arĝento); akompanas ĝin £5000 premio.[1]
Ekde sia iniciato, kelkaj eminentaj sciencistoj gajnis la premion, interalie 52 Nobel-premiaj gajnintoj: 17 pri fiziko, 21 pri fiziologio aŭ medicino, kaj 14 en kemio. Inter ili estas biokemiisto Frederick Sanger, kiu gajnis la Copley Medalon en 1977 pro "distinga prilaboro en la kemia strukturo da proteinoj kaj studoj en la vicrivelado de nukleaj acidoj";[5] Li estas ankaŭ unu el kvar homoj kiuj gajnis multoblajn Nobel-premiojn; li gajnis la Nobel-premion pri kemio en 1958 kaj 1980. John Theophilus Desaguliers gajnis la medalon Copley la plej ofte, en 1734, 1736 kaj 1741.
- ↑ 1,0 1,1 "The Copley Medal (1731)", La Reĝa Societo.
- ↑ "Copley archive winners, 1799 – 1731", La Reĝa Societo.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 "Copley Medal" Arkivigite je 2013-05-05 per la retarkivo Wayback Machine, Universitato St. Andrews.
- ↑ Measuring Worth Arkivigite je 2009-11-24 per la retarkivo Wayback Machine, Purchasing Power of British Pound from 1264 to Present (Brita punda aĉetpovo de 1264 ĝis prezentan tempon).
- ↑ Copley recent winners: 1900 – present, La Reĝa Societo.