Nelson MANDELA (naskiĝis la 18-an de julio 1918 en Mvezo, Transkejo, Sud-Afriko, mortis la 5-an de decembro 2013), vere Rolihlahla Dalibunga Mandela, estas iama prezidanto de la Sudafrika Respubliko de 1994 ĝis 1999, iama gvidanta kontraŭ-apartisma batalanto kaj politikisto. Li estas tiel grava persono por la nigraj egalrajtigaj movadoj en Sud-Afriko kiel Martin Luther King en Usono aŭ Mahatma Gandhi en Barato.
Li estis la unua sudafrika negra ŝtatestro, kaj la unua elektita en demokratia kaj universala balotado. Lia regado fokusiĝis al malmuntado de la heredo de la sistemo de sudafrika apartismo kiu estis bazita sur instituciita rasismo, malriĉo kaj socia malegaleco, kaj al instigo al rasa reamikiĝo ene de la lando. Politike afrika naciisto kaj demokrata socialisto, li estis prezidento de la Afrika Nacia Kongreso (ANK) de 1991 ĝis 1997. Internacie, Mandela estis Ĝenerala Sekretario de Movado de Nealiancitaj Landoj de 1998 ĝis 1999.
Li pasigis sian infanaĝon ĉe la tribo de Thembu de la Kosoj, en ties reĝa familio kie li naskiĝis; studis jursciencon, estis advokato kaj pasigis multajn jarojn en prizono (27 jarojn kaj duono) pro politika agado (politika malliberulo). Loĝis en Johanesburgo, implikiĝis en kontraŭkolonia politiko, aliĝis al la partio ANC kaj iĝis fonda membro de ties junularo. Post kiam la Sudafrika Nacia Partio enpoviĝis en 1948, li elstaris en defia kampanjo de la ANC en 1952, ricevis postenon en la organizo de la provinco Transvalo kaj en 1955 de la Kongreso de la Popolo. Li laboris kiel advokato kaj estis ripete arestita pro kontraŭleĝaj aktivaĵoj kaj, kun la estratro de la ANC, estis sensukcese juĝata el 1956 al 1961. Influita de marksismo, li sekrete aliĝis al la Sudafrika Komunista Partio (SACP) kaj estis en ties Centra Kommitato. Kvankam dekomence li agadis per neviolenta protestado, en asocio kun la SACP li kunfondis la militan Umkhonto we Sizwe (MK) en 1961, kio kondukis al kampanjo por sabotado kontraŭ la reĝimo de apartismo. En 1962, li estis arestita pro konspirado kontraŭ la ŝtato, kaj kondamnita al porviva enprizonigo en la Rivonia Juĝado.