Back خداع بصري Arabic Ilusión óptica AST Оптична илюзия Bulgarian দৃষ্টিভ্রম Bengali/Bangla Il·lusió òptica Catalan Optický klam Czech Synsbedrag Danish Optische Täuschung German Optical illusion English Ilusión óptica Spanish
Optika iluzio estas speco de iluzio karakterizita per diferenco inter bildo kaj la percepto de ĝi. Estas du specoj de optika iluzio: Unu estas fiziologia iluzio, kaŭzita de sendado de malĝustaj informoj de la okulo al la cerbo, ekzemple postbildo (kiu okazas kiam oni longe rigardas unu bildon kaj poste rigardas blankan areon). La dua, kaj pli konata, speco de optika iluzio estas percepta iluzio, kaŭzita de malĝusta interpretado de informoj en la cerbo. Informoj kolektitaj de la okulo ĝenerale estas interpretataj de la cerbo, kaj kiam ĉi tiu interpretado ne konformas kun la veraj ecoj de la perceptita bildo, tiam okazas percepta optika iluzio.
Dimensiaj, fotometriaj kaj kolormezuraj ecoj de la observata objekto estas objektive mezureblaj per fizikaj kvantumoj. Por priskribi ecojn de la subjektiva okulpercepto estadas regule necese laŭstatistike prilabori kaj taksi reagojn de granda kvanto da observintoj. Inter kelkaj optikaj ecoj de objektoj, kiuj partoprenas en kvanto kaj kvalito de lumo elsendata de ĝi, respondecaj optikaj reeĥoj estis malkovritaj kaj destinitaj pli-malpli firmaj kuploj. Ekzemple fotometriaj kvantumoj kaj iliaj psikosenzoraj kontraŭuloj (klaro – klareco, faranto de klareco – lumeco,...), kolormezura sistemo kaj vico da pluaj rilatoj, kiuj estadas notataj kiel aperaĵoj aŭ leĝoj (aperaĵo de Purkyně, leĝo de Weber-Fechner,...). Vico esprimas el ili elsendadon inter luma iniciato kaj optika reeĥo.
Krom tio ekzistas vico da optikaj aperaĵoj, kiuj estas markataj kiel optikaj iluzioj en ĝusta signifo de la vortoj. Ili estas nedisigebla parto de homa vivo kaj estas necese scii pri ili kaj kalkuli kun ili.
Limo inter malkonsento, kaŭzita per pure fiziologiaj kaŭzoj, kaj optika iluzio, en kiu partoprenas ankaŭ psikaj faktoroj, ne estas akre limigita. Estas unueca eĉ ne divido de aperaĵoj, kiujn oni markas kiel optikaj iluzioj.
La optikaj iluzioj estas divideblaj laŭ kaŭzo de malkonsento. Se estas pli de tiuj kaŭzoj de malkonsento, t. e. en estiĝo de la iluzio partoprenas pli da kategorioj, klasifikado ne estas unueca. (Oni plimulte envicigas la iluzion laŭ la kaŭzo de estiĝo, al kiu oni aljuĝas pli grandan signifon.) Se la kaŭzo de estiĝo estas unusola, eblas la optikajn iluziojn dividi je:
- fiziologiaj iluzioj
- geometriaj optikaj iluzioj
- psikologiaj iluzioj