Aptiar

Aptiar
Aptiar PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Kronologia
Hasiera	duela 125 milioi urte
Amaiera	duela 113 milioi urte
Honen parte da	Kretazeo Goiztiar eta ICS Standard Global Chronostratigraphic (Geochronologic) Scale (en)
Etimologia
Honen izena darama	Apt
←Barremiar Aptiar →Albiar

Aptiarra Kretazeoko estai edo adinetako bat da. Orain dela 125,0 ± 1,0 Ma eta 112,0 ± 1,0 Ma artean hedatu zen. Aurreko estaia Barremiarra izan zen eta ondoren etorriko zena Albiarra, guztiak Behe Kretazeoaren parte. Europan Urgoniar estaiko sedimentuen azken atalaren parte da.

Selli gertakaria (OAE1a) Kretazeoan eman zen bi ozeanoko gertakari anoxikoetako bat da, orain dela 120 milioi urte hasi zena eta 1-1,3 milioi urte iraun zituena^[1][2][3]. Garai horretan ozeanoaren azidifikazioa eta silikatoen higadura gertatu zen^[4][5]. Aptiar iraungitzea gertakari erlatiboki txikia izan zen, orain dela 116-117 milioi urte gertatu zena.

1. ↑ Blok, C.N.; Ineson, J.; Anderskouv, K.; Fantasia, A.; Sheldon, E.; Thibault, N.; Jelby, M.E.; Adatte, T. et al.. (2022-09). «Latitude-dependant climate changes across the Aptian Oceanic Anoxic Event 1a» Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 601: 111085.  doi:10.1016/j.palaeo.2022.111085. ISSN 0031-0182. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
2. ↑ Li, Yong-Xiang; Bralower, Timothy J.; Montañez, Isabel P.; Osleger, David A.; Arthur, Michael A.; Bice, David M.; Herbert, Timothy D.; Erba, Elisabetta et al.. (2008-07). «Toward an orbital chronology for the early Aptian Oceanic Anoxic Event (OAE1a, ~120 Ma)» Earth and Planetary Science Letters 271 (1-4): 88–100.  doi:10.1016/j.epsl.2008.03.055. ISSN 0012-821X. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
3. ↑ (Ingelesez) Leckie, R. Mark; Bralower, Timothy J.; Cashman, Richard. (2002-09). «Oceanic anoxic events and plankton evolution: Biotic response to tectonic forcing during the mid‐Cretaceous» Paleoceanography 17 (3)  doi:10.1029/2001PA000623. ISSN 0883-8305. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
4. ↑ Lechler, Maria; Pogge von Strandmann, Philip A.E.; Jenkyns, Hugh C.; Prosser, Giacomo; Parente, Mariano. (2015-12). «Lithium-isotope evidence for enhanced silicate weathering during OAE 1a (Early Aptian Selli event)» Earth and Planetary Science Letters 432: 210–222.  doi:10.1016/j.epsl.2015.09.052. ISSN 0012-821X. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
5. ↑ (Ingelesez) Erba, Elisabetta; Bottini, Cinzia; Weissert, Helmut J.; Keller, Christina E.. (2010-07-23). «Calcareous Nannoplankton Response to Surface-Water Acidification Around Oceanic Anoxic Event 1a» Science 329 (5990): 428–432.  doi:10.1126/science.1188886. ISSN 0036-8075. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).