Birikako minbizi

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Birikako minbizi
Deskribapena
Mota	respiratory system cancer (en) , pneumopatia, lung neoplasm (en) eritasuna
Espezialitatea	onkologia pneumologia
Arrazoia(k)	tobacco smoking (en) , asbestosi, passive smoking (en) , radon, airearen kutsadura Erretze
Sintoma(k)	bularreko mina, eztula, hemoptisia, betealdia, pisu galera, anorexia, Arnasestua wheeze (en)
Sortzen du	heriotza
Azterketa medikoa	erradiografia, ordenagailu bidezko tomografia axiala, Bronkoskopia biopsia
Asoziazio genetikoa	Zerrenda CHEK2 (en) , TP63 (en) , BPTF (en) , VTI1A (en) , PHACTR2 (en) , LRFN2 (en) , RAD52 (en) , TERT (en) , MTMR3 (en) , GPC5 (en) , TGM5 (en) , CLPTM1L (en) , IL1RAP (en) eta EGFR (en)
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	C34.2, C34.1 eta C34.3
GNS-9-MK	162.3, 162.5, 162.8 eta 162.4
GNS-10	C3333.-C3434.
GNS-9	162162
OMIM	211980, 608935, 612593, 614210 eta 612571
DiseasesDB	7616
MedlinePlus	007194 eta 007270
eMedicine	007194 eta 007270
Disease Ontology ID	DOID:1324

Biriketako minbizia izaera gaiztoa duen eritasuna da eta ohikoenetariko minbizi mota da mundu mailan. Europan eta Estatu Batuetan, biriketako minbizia heriotza-kausa nagusia da gizon eta emakumeetan^[1]. Biriketan agertzen da, biriketako ohiko zelulen kontrolik gabeko hazkuntza gaiztoaren ondorioz.  Normalean, hazkuntza horrek biriketako zelula epitelialetan izaten du jatorria, baina gorputzeko beste organoetara zabal daiteke^[2]. Minbizien artean beldurgarrienetarikoa da 2 arrazoi nagusiengatik:

1. Alde batetik, biriketan sortzen diren tumoreak gorputzeko urruneko organoetara erraztasunez hedatzen dira. Hau da, minbizi zelulek urruneko organoak inbaditzean metastasia eratzeko gaitasun handia dute. Hala ere, beste organoetan jatorria duten tumoreek biriketan sortutako metastasiak ez dira biriketako minbizitzat hartzen.
2. Bestetik, garaiz diagnostikatzeko oso zaila da. Izan ere, minbizi honen lehenengo estadioak sintomarik gabekoak izaten dira normalean^[3]. Hori dela eta, maiz, biriketako minbiziaren diagnostikoa beste arrazoi bategatik egindako bularraldeko erradiografia baten ondorioz ematen da^[4].

1. ↑ r01epd0122e4edf39923e0db0b11fff216b637726, r01eEF101135D3F04C4806230B827B80FC4755949557. (2019-04-29). «Biriketako minbizia» www.osakidetza.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
2. ↑ «Cáncer de pulmón - Síntomas y causas - Mayo Clinic» www.mayoclinic.org (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
3. ↑ «Cáncer de pulmón - Síntomas y causas - Mayo Clinic» www.mayoclinic.org (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
4. ↑ r01epd0122e4edf39923e0db0b11fff216b637726, r01eEF101135D3F04C4806230B827B80FC4755949557. (2019-04-29). «Biriketako minbizia» www.osakidetza.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).