Etxekotze

Etxekotzea gizakiak lanerako, lagun gisa erabiltzeko edo janaritarako animalia eta landareak egokitzea da. Etxekotze hitza «etxe» hitzetik eratortzen da, eta gizakiak Neolitoan egindako etxe-eraikitze prozesuarekin lotuta dago orain dela 11.000 urte ingurutik aurrera. Espezie bat etxekotua dagoela esaten da ezaugarri morfologiko, fisiologiko edo portaera bat garatu duenean gizakiarekin elkarrekintza luze baten ondorioz eta gizakiak ezaugarri horiek lortu, sortu edo indartzeko hautespen artifiziala egin duenean.

Etxekotzea belaunaldi anitzeko harreman Mutualismo (biologia) mutualista da, non animalia espezie batek (gizakiak edo hostoak mozten dituzten inurriak) beste espezie baten kontrola eta zaintza bere gain hartzen duen: ardiak edo onddoak, haietatik baliabideen hornikuntza etengabea lortzeko, hala nola haragia, esnea edo eskulana. Prozesua graduala eta geografikoki lausoa da, saiakuntza eta errorean oinarritua.

Gizakientzat duen interesa, eta euren eboluzioa zein demografia azaltzeko duen garrantzia dela eta, etxekotzeak zientzialari ugari erakurri dituen ikerketa da, arkeologia, paleontologia, antropologia, botanika, zoologia, genetika eta ingurumen zientzietan^[1].

1. ↑ Larson, Greger; Burger, Joachim. «A population genetics view of animal domestication» Trends in Genetics 29 (4): 197–205.  doi:10.1016/j.tig.2013.01.003. (Noiz kontsultatua: 2018-04-08).