Ferromagnetismo

Ferromagnetismoa eremu magnetiko batean imantzeko eta imantazio hori eremua desagertutakoan mantentzeko zenbait substantziek (burdina, kobalto, nikel eta abarrek) duten ahalmena da^[1].

Elementu ferromagnetiko garrantzitsuenak burdina (Fe), kobaltoa (Co) eta nikela (Ni) dira. Propietate ferromagnetikoak, barneko ez-parekatutako elektroien espinen lerrokatzean sare kristalino batean nola ematen den araberakoa da. Atomo bakartien barne mintzak kontrako espinak duten elektroi bikoteez osatuta daude eta modu honetan ez da momentu magnetiko dipolarrik geratzen. Solidoetan, kanpo balentzia duten elektroiak, batak besteekin konbinatzen dira lotura kimikoak sortuz eta ez da momentu magnetikorik geratzen elektroien eraginez. Fe, Co eta Ni 3d barne elektroiak sortzen duten elementuen ferromagnetismoaren eragileak dira. Burdinak, 4 elektroi 3d ez-parekatu ditu, kobalto atomoak 3 eta nikelak, aldiz, 2.

Inguruneko tenperaturan dagoen Fe, Co eta Ni lagin solidoa, alboko atomoen 3d elektroien espinak norabide paraleloan lerrokatzen dira, imanazio espontaneoa deritzon fenomenoa dela eta. Dipolo magnetiko atomikoen alineazioa eskualde mikroskopikoetan ematen da soilik, eremu magnetiko bezala ezagutzen dena, hain zuzen ere. Energia aldaketa positibo baten formazioaren ondoren ematen da.

Material ferromagnetiko hauek, bi motetan bereiz daitezke. Alde batetik, material ferromagnetiko bigunak, zeintzuk erraz desmagnetizatzen diren eta bestalde, material ferromagnetiko gogorrak, zeintzuk magnetismo iraunkorra erakusten duten.

1. ↑ «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2018-12-11).