Kilogramo

Kilogramo
Azpiklasea	MKS sistema eta Nazioarteko Unitate Sistema
Neurtzen du	masa, mass excess (en) eta rest mass (en)
SI sistemarako konbertsioa	1 kg
Unitate estandarretan	1.000 g
Honen izena darama	kilo eta gramo
Ikurra	kg, кг, kg, кг, kg, ק"ג, кг, кг, кг, كغ, kg, кг, kg, kg, kq, kg, кг, кг, χγρ, kg, kg, кг, kg eta kg

Kilogramoa (sinboloa: kg) SI Nazioarteko Unitate Sistemaren masentzako oinarrizko unitatea da. 2019ko maiatzaren 20tik oinarrizko konstante fisiko baten arabera definitzen da. 2019ko maiatzaren 20a baino lehen platino-iridiozko zilindro baten arabera definitzen zen, Nazioarteko Kilogramo Prototipoa, edo Le Grand K, 1889an egina eta Parisko Saint-Clouden gordetzen dena.

Hasiera batean kilogramoa definitzeko ur litro bat erabili zen, hau da, dezimetro kubiko bat. Oso zaila zenez modu zehatz batean erreplikatzea, 1799an platinozko artefaktu bat proposatu zen kilogramoa definitzeko. Artefaktu hura, eta ondoren sortutako IPK, unitate estandarra izan zen 2019ra arte. Artefaktuak denborarekin masa galtzen zuela ikusi zenez, konstante bat erabiltzea proposatu zen, eta 2018an Plancken konstantea erabiltzea adostu zen^[1]. Konstante honek argi partikulen energia (eta, beraz, masa) bere frekuentziarekin lotzen du^[2]. Definizio berria posible izateko, Plancken konstantea zehaztasun handiz neurtzea beharrezkoa zen, eta horretarako ere IPKren kilogramoaren definizioa hartu zen oinarritzat.

1. ↑ Resolutions of the 26th CGPM. BIPM.
2. ↑ (Ingelesez) Planck, Max. (1901). «Ueber das Gesetz der Energieverteilung im Normalspectrum» Annalen der Physik 309 (3): 553–563.  doi:10.1002/andp.19013090310. ISSN 1521-3889. (Noiz kontsultatua: 2019-05-20).