Liberia

Liberiako Errepublika
Republic of Liberia
Ereserkia: All Hail, Liberia, Hail! (en)
Goiburua: The love of liberty brought us here ("Askatasunaren maitasunak hona ekarri gintuen")
Flag of Liberia (en) coat of arms of Liberia (en)
Geografia
Hiriburua	Monrovia 6°18′38″N 10°48′17″W
Azalera	111.369 km²
Punturik altuena	Mount Wuteve (en)
Punturik sakonena	Ozeano Atlantikoa (0 m)
Kontinentea	Afrika
Mugakideak	Ginea, Sierra Leona eta Boli Kosta
Administrazioa
Liberiako presidentea	George Weah
Liberiako presidentea	George Weah
Legebiltzarra	Legislature of Liberia (en)
Epai autoritatea	Supreme Court of Liberia (en)
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi Aduanen Mundu Erakundea Afrika Mendebaldeko Estatuen Ekonomia Erkidegoa Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak Afrikar Batasuna Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Garapeneko Afrikako Bankua International Centre for Settlement of Investment Disputes (en) International Civil Defence Organisation (en) Interpol Mano River Union (en) Multilateral Investment Guarantee Agency (en) Munduko Meteorologia Erakundea Nazio Batuen Erakundea Nazioarteko Finantza Korporazioa Nazioarteko Garapen Elkartea Osasunaren Mundu Erakundea Posta Batasun Unibertsala Telekomunikazioen Batasun Internazionala UNESCO
Demografia
Biztanleria	5.214.030
Dentsitatea	46,82 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi ingeles
Erabilitako hizkuntzak	ikusi ingeles, ingeles, Liberia Kpelle (en) , Southern Kissi (en) , Mende (en) , Dan (en) , Liberian English (en) , Western Krahn (en) , Mano (en) , Klao (en) , Dewoin (en) , Gbii (en) , Tajuasohn (en) , Konobo (en) , Glaro-Twabo (en) , Glio-Ubi (en) , Sapo (en) , Liberian Kreyol (en) , Kuwaa (en) , Gola (en) , Kpelle (en) , greboera, Loma (en) , Vai (en) , Southern Grebo (en) , Northern Grebo (en) , Grebo-Gboloo (en) , Manya (en) , Grebo-Barclayville (en) , Central Grebo (en) , Bassa (en) eta Bandi (en)
Ezkontzeko adina	gizonezko: 21 emakumezko: 18
Emankortasun-tasa	4,719 (2014)
Bizi-itxaropena	62,505 (2016)
Giniren koefizientea	35,3 (2016)
Giza garapen indizea	0,481 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	4.332.000.000 $ (2023)
BPG per capita	854,85 $ (2024)
BPG erosketa botere paritarioa	6.081.936.316 nazioarteko dolar (2017)
BPG per capita EAPn	1.285,304 nazioarteko dolar (2017)
BPGaren hazkuntza erreala	−1,2 % (2016)
Erreserbak	475.281.455 $ (2017)
Inflazioa	23,56 % (2018)
Historia
Sorrera data: 1822ko urtarrilaren 7a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+231
ISO 3166-1 alpha-2	LR
ISO 3166-1 alpha-3	LBR
Ordu eremua	ikusi UTC±00:00 : Africa/Monrovia (en)
Elektrizitatea	120 V. 55 Hz. 220 V. 55 Hz.NEMA 1-15 (en) , NEMA 5-15 (en) , europar loki, Type E (en) eta Schuko
Internet domeinua	.lr

Liberia^[1] (ingelesez /laɪˈbɪəriə/ ahoskatua), ofizialki Liberiako Errepublika (ingelesez: Republic of Liberia), Afrikako mendebaldeko estatua, Sierra Leona eta Boli Kostaren alboan. 1989-1996 eta 1999-2003 bitartean, bi gerra zibilek kalte handia egin zioten ekonomiari, eta milaka herritar deserriratu dira.

Mugak: iparraldean, Ginea; ipar-mendebaldean, Sierra Leona; ekialdean, Boli Kosta, eta mendebaldean eta hegoaldean, Ozeano Atlantikoa. Hiri nagusiak, Monroviaz gainera, Buchanan, Congo Town eta Yekepa dira.

Gizatalde nagusiak hauexek dira: afrikarrak, % 95 (haietatik, kpelleak, % 20; bakweak, % 25; bassak eta gereak, % 14). Erlijioak: bertakoak, % 40; kristauak, % 40; musulmanak, % 20.

1. ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .