Izar | Masa (M☉) | Azaleko
grabitatea (log g) |
Teff
(K) |
Kolore-
indizea (B − V) |
---|---|---|---|---|
G0V | 1.15 | 4.32 | 5,980 | 0.583 |
G1V | 1.10 | 4.34 | 5,900 | 0.608 |
G2V | 1.07 | 4.35 | 5,800 | 0.625 |
G3V | 1.04 | 4.37 | 5,710 | 0.642 |
G4V[nota 1] | 1.00 | 4.38 | 5,690 | 0.657 |
G5V | 0.98 | 4.40 | 5,620 | 0.672 |
G6V | 0.93 | 4.42 | 5,570 | 0.690 |
G7V | 0.90 | 4.44 | 5,500 | 0.713 |
G8V | 0.87 | 4.46 | 5,450 | 0.740 |
G9V | 0.84 | 4.48 | 5,370 | 0.776 |
G motako sekuentzia nagusiko izar bat edo nano hori bat (espektro mota: G-V), sarri izar gorri-laranja-horia edo G izarra deitua, G motako sekuentzia nagusiko (V argitasun mota) izar bat da, mota honetako izar batek 0,84 eta 1,15 eguzki masa artean ditu eta azaleko tenperatura 5.300 eta 6.000 K[2] artekoa da. Sekuentzia nagusiko beste izar batzuk bezala, G motako sekuentzia nagusiko izar bat elementu hidrogenoa helio bihurtzen ari da bere nukleoan fusio nuklearraren bidez. Eguzkia, Lurra Eguzki Sisteman grabitatez lotuta mantentzen duen izarra, G motako (G2V mota) sekuentzia nagusiko izar adibide bat da. Segundo bakoitzean, Eguzkiak helioan 600 milioi tona hidrogeno fusionatzen ditu protoi-protoi kate batean (4 hidrogenok helio bat osatzen dute), 4 milioi tona materia energia bihurtuz.[3][4] Eguzkiaz gain, G motako sekuentzia nagusiko izarren beste adibide ezagun batzuk Alfa Centauri A, Tau Ceti eta 51 Pegasi dira.[5][6][7]
Nano horia terminoa, okerreko terminoa da, G motako izarren kolorea, zuritik, argitsuenen kasuan, Eguzkia bezala, kolore hori arin bateraino aldatzen baita G motako sekuentzia nagusiko izar ez hain masibo eta argitsuen kasuan.[8] Eguzkia, zuria da, baina, sarri, horia, laranja edo gorria eman dezake Lurraren atmosferan zehar Rayleighen sakabanaketaren ondorioz.[9][10][11] Gainera, "Nano" hitza sekuentzia nagusiko izar horiak izar erraldoiekin kontrastatzeko erabiltzen den arren, Eguzkia bezalako nano horiek Esne Bideko izarren %90ak baino gehiago distiratzen dute (gehienak, nano laranjak, nano gorriak eta nano zuri askoz ahulagoak direnak, azken hauek, izar hondarra delarik).
G motako sekuentzia nagusiko izar batek 10.000 milioi urtez fusionatuko du hidrogenoa, izarraren erdian agortzen den arte. Hau gertatzen denean, izarra, bere aurreko tamaina zenbait aldiz hedatzen da, eta erraldoi gorri bihurtzen da, Aldebaran bezala.[12] Azkenik, erraldoi gorria, bere kanpoko gas geruzetatik askatzen da, nebulosa planetario bihurtzen direnak, nukleoa, azkar hoztu eta uzkurtzen den bitartean, nano zuri trinko eta trinko bat bihurtu arte.
Aipuaren errorea: <ref>
tags exist for a group named "nota", but no corresponding <references group="nota"/>
tag was found